لپ تاپ جدید بخرم یا لپ تاپ قدیمی خود را ارتقا دهم؟

لپ تاپ‌ ها یکی از محبوب‌ترین دستگاه‌های کامپیوتری هستند که افراد زیادی ترجیح می‌دهند به جای کامپیوترهای رومیزی، از این دستگاه‌ها استفاده کنند. لپتاپ‌ ها سبک، قابل حمل و به قدرتمندی کامپیوترهای رومیزی هستند اما مانند هر دستگاه کامپیوتری دیگری، لپتاپ ها هم می توانند به مرور زمان با کاهش عملکرد مواجه شوند. در اینجا است که بین دوراهی خرید لپ تاپ جدید و ارتقا لپ تاپ قدیمی قرار می گیرید به خصوص حالا که با توجه به شرایط اقتصادی کشور ما، هر دو گزینه هزینه زیادی را برای شما همراه دارد. در این مطلب به شرایطی می‌ پردازیم که بتوانید با آگاهی از آنها بین خرید لپتاپ یا ارتقا لپتاپ، مناسب‌ ترین گزینه را انتخاب کنید.

طول عمر لپ تاپ ها چقدر است؟

از لحاظ فنی لپ تاپ ها می توانند ماندگاری بسیار بالایی داشته باشند. تنها مشکلی که وجود دارد این است که معمولا بعد از حدود ۳ تا ۵ سال، دیگر نمی توانند پاسخگوی نیاز شما باشند. چون اپلیکیشن‌ ها و پردازش های جدید هر روز به صورتی طراحی می شوند که قدرت و منابع بیشتری برای اجرا نیاز دارند و با لپ تاپ های قدیمی که منابع محدودی دارند، نمی توان نیازهای جدید را برآورده کرد.

علاوه بر این، آسیب های فیزیکی و فرسودگی قطعات را هم در نظر بگیرید که می توانند به طور چشمگیری بر مدت زمان کارایی سیستم تاثیر بگذارند. صرفه نظر از همه این موارد، شما می توانید تا ۱۰ سال یا بیشتر از لپ تاپ خود استفاده کنید به شرطی که به خوبی از آن مراقبت کنید. هرچند نگهداری مناسب باعث افزایش عمر لپ تاپ می شود اما امکان استفاده از امکانات جدیدی که وارد بازار می شوند را به شما نمیدهد. به هر حال لپ تاپ همچنان تمام امکانات اولیه مثل جستجو در اینترنت، تایپ و تماشای فیلم را برای شما فراهم می کند. هرچند مشکل اجرا نشدن نرم افزارهای جدید به مرور شدیدتر می شود و لپ تاپ دیگر نمی تواند پاسخگوی فناوری روز باشد.

عوامل موثر بر طول عمر لپ تاپ

همانطور که می‌ دانید عوامل مختلفی بر طول عمر لپتاپ تاثیر می‌ گذارند که اولین مورد، میزان استفاده از آن است. گرچه بسیاری از کاربران تنها چند ساعت در روز از لپ تاپ خود استفاده کرده و در شب ها فقط برای تماشای فیلم یا خرید آنلاین آن را روشن می کنند اما بعضی از کاربران بیشتر ساعات روز را مشغول کار را دستگاه خود هستند. اگر از لپ تاپ خود برای کار استفاده می کنید، طبیعتا ساعات استفاده شما از لپ تاپ بسیار طولانی است.

علاوه بر مورد بالا، نوع استفاده از لپتاپ هم می تواند بر طول عمر آن اثر بگذارد. برای مثال، اگر همیشه از لپ تاپ خود برای گیمینگ استفاده می کنید به مرور زمان روی سخت افزار دستگاه تاثیر منفی بگذارد. در مجموع، وقتی این نوع کاربری دستگاه ادامه پیدا کند، طول عمر آن کم خواهد شد.

مورد دیگری که می تواند در طول عمر دستگاه نقش داشته باشد، نوع لپ تاپ است. اگر لپ تاپ شما سخت افزار قدیمی یا سطح پایین داشته باشد، به احتمال زیاد به اندازه لپ تاپ هایی با سخت افزار قدرتمند و با کیفیت دوام نخواهد داشت. هرچند این موضوع همیشه هم صادق نیست اما نمی توان تاثیر آن را انکار کرد.

البته آسیب رسیدن به دستگاه هم می تواند عمر آن را کم کند. به مرور زمان، لپ تاپ ها گهگاهی دچار آسیب فیزیکی از طریق افتادن، ضربه خوردن، رطوبت یا خیس شدن، گرمای بیش از حد یا موارد دیگر، می‌شوند. این آسیب ها می توانند تاثیر منفی برای لپ تاپ داشته باشند و گاهی بسیار جبران ناپذیر باشند.

می دانستید این راهکارها برای نجات لپ تاپ خیس شده معجزه می‌کنند و می توانید لپ تاپ خیس شده خود را نجات دهید؟

سهل انگاری در رعایت نکات مراقبت از لپ تاپ هم می تواند عامل مهم دیگر در طول عمر دستگاه باشد. مثلا فن دستگاه را در نظر بگیرید. این قطعه سخت افزاری می تواند به مقابله با گرمای بیش از حد در زمان استفاده های طولانی مدت و سنگین، کمک کند. یا اگر برنامه های نرم افزاری تخصصی را به طور هم زمان استفاده کنید، پردازنده فشار بیشتری را متحمل می شود که منجر به تولید گرمای بیشتر می‌شود. اینجا است که فن لپ تاپ می تواند مشکل را حل کند.

اما اگر فن ها با گرد و غبار و خاک مسدود شده باشند، نمی توانند عملکرد خنک کنندگی را به درستی انجام دهند و این مساله می تواند به سخت افزار دستگاه آسیب رسانده و طول عمر لپ تاپ را کم کند. بنابراین هر شش ماه باید فن های لپ تاپ خود را تمیز کنید و مطمئن شوید که به خوبی کار می‌ کنند. این کار یکی از مهمترین کارها برای جلوگیری از داغ شدن لپ تاپ است.

موانع ارتقا لپ تاپ

اگر عمر لپ تاپ شما کمتر از پنج سال است، بهترین گزینه برای شما ارتقا لپ تاپ به جای خرید لپ تاپ جدید است. البته ارتقا لپتاپ مثل ارتقا دادن PC آسان نیست و لپ تاپ های جدید هم به طوری طراحی می شوند که ارتقای آنها سخت تر است. به طور کلی بدترین ایده و یکی از اشتباهات رایج هنگام خرید لپ تاپ این است که با این ذهنیت لپ تاپ بخریم که بعدها آن را ارتقا بدهیم. بهتر است قبل از پرداختن به روش های ارتقا، موانع ارتقا لپ تاپ را بررسی کنیم.

۱. طراحی

بسیاری از لپ تاپ ها به صورتی طراحی شده اند که امکان باز شدن شاسی آنها وجود ندارد. مثلا لپ تاپ Microsoft Surface Pro 2 را در نظر بگیرید. برای باز کردن شاسی این لپ تاپ باید با سشوار چسب های اطراف صفحه نمایش را ذوب کنید تا بتوانید آن را باز کنید. وقتی وارد شاسی شوید انبوهی درهم ریخته از قطعات را می بینید که پیدا کردن و جدا کردن قطعات مورد نظر بسیار سخت است در ضمن باتری هم به شاسی چسبیده و قابل جدا شدن نیست. در مورد لپ تاپ های مک بوک هم همینطور است.

۲. باز کردن لپ تاپ

حتی اگر بتوانید لپ تاپ را باز کنید، تجربه خوشایندی نخواهد بود. لپتاپ ها قطعات زیادی دارند که به سختی و با کمترین فاصله در کنار هم قرار گرفته اند بنابراین برای سرویس کردن یک قطعه مجبور خواهید بود قطعات زیادی را جدا کنید. گاهی یک لپ تاپ تا حتی ۱۰۰ پیچ درون خود دارد.

۳. لحیم بودن قطعات

در بعضی از دستگاه ها قطعات سخت افزاری به مادربرد لحیم شده اند و شما نمی توانید یک قطعه را جدا کرده و با قطعه جدید جایگزین کنید. مثلا در مک بوک ها، قطعات CPU، GPU و RAM به مادربرد لحیم شده اند و امکان جدا کردن آنها وجود ندارد.

چه زمانی باید لپ تاپ خود را ارتقا دهیم؟

با توجه به مطالب بالا اگر فکر می کنید زمان ارتقا لپتاپ شما فرا رسیده است می توانید با در نظر گرفتن نشانه های زیر، از تشخیص خود مطمئن شوید.

کند شدن بیش از حد لپ تاپ

اگر لپ تاپ شما در اجرای درخواست ها مثل باز کردن یک برنامه پیش از کلیک روی آیکون آن و باز کردن فایل ها به کندی عمل می کند یا وقتی چند برنامه یا چند صفحه در مرورگر باز می کنید به سختی کار می کند، نشان می دهد که RAM لپ تاپ احتیاج به ارتقا دارد. اگر مادربرد لپتاپ شما اسلات RAM داشته باشد می توانید به راحتی یک RAM جدید خریده و جایگزین قبلی کنید. فقط مطمئن شوید که نوع رم با لپ تاپ سازگاری داشته باشد؛ مثلا رم لپ تاپ DDR4 است یا DDR5.

هنگ کردن، لگ و کمبود حافظه

اگر در زمان به روز رسانی سیستم عامل یا ذخیره فایل ها با پیغام کمبود حافظه مواجه شدید، عملکرد و سرعت سیستم افت پیدا کرده بود یا در جا به جایی ها نگران ضربه خوردن لپ تاپ و صدمه دیدن هارد بودید، وقت آن رسیده است که درایو خود را به SSD ارتقا بدهید. برای این کار باید شاسی لپ تاپ را باز کرده، هارد درایو را برداشته و به جای آن یک SSD نصب کنید. به این کار ارتقا HDD به SSD میگویند. برای اجرای سیستم عامل روی درایو جدید می توانید ابتدا یک کپی از آن تهیه کرده و سیستم روی درایو جدید اجرا کنید یا پس از قرار دادن درایو، ویندوز جدید را نصب کنید. تفاوت اس اس دی و هارد درایو در سرعت بالای SSD، عدم وجود قطعات متحرک و در نتیجه کاهش آسیب‌ پذیری و بالا بودن ظرفیت ذخیره است.

در بعضی از لپ تاپ ها امکان ارتقا CPU و GPU هم وجود دارد اما کار دشواری است. چون باید کاملا مطمئن شوید که قطعات سازگاری خریداری می کنید که کاملا منطبق بر مدل لپ تاپ شما بوده و توسط BIOS پشتیبانی می شوند. تغییر گرافیک و پردازنده باعث ایجاد شدن گرمای بیشتری می شود که برای فن ها و سیستم خنک کننده، زیاد است. قبل از ارتقا لپ تاپ باید به همه این موارد فکر کنید.

چه زمانی باید گزینه خرید لپ تاپ را انتخاب کنیم؟

مهم‌ نیست چقدر از لپ تاپ خود مراقبت می‌کنید، مرور زمان باعث کاهش عملکرد سخت افزارها و عدم سازگاری با نرم افزارهای جدید می شود. این روزها لپتاپ ها عمر طولانی تری از نسخه های پیشین دارند که بخشی از آن به دلیل وجود پردازنده های بسیار سریع است که مدت زمان بیشتری طول می کشد تا نرم افزارهای جدید با آن دچار کاهش عملکرد یا عدم سازگاری شوند. اما با این وجود هیچ لپ تاپی عمر ابدی ندارد و گاهی حتی پس از ارتقا لپ تاپ، دیگر راهی جز خرید لپ تاپ نو ندارید. در ادامه نشانه‌ هایی که به شما می گویند به یک لپ تاپ جدید نیاز دارید، آورده شده اند.

۱. فرسودگی باتری

ما چرا به جای PC به خرید لپ تاپ ها رو آوردیم؟ چون لپ تاپ ها قابل حمل بودند و می توانستیم ساعت ها بدون این که دنبال پریز برق بگردیم، کارهای خود را در هر مکان دلخواهی انجام دهیم. وقتی باتری در اثر مرور زمان یا عدم رعایت روش های افزایش عمر باتری لپ تاپ فرسوده شده و دیگر نمی تواند به اندازه قبل شارژ را در خود نگه دارد و ما هم در مکان ثابتی از آن استفاده نمی کنیم، وقت خرید یک لپ تاپ جدید است. البته بعضی از لپ تاپ ها امکان تعویض باتری را دارند اما بسیاری از لپ تاپ ها، باتری چسبیده به شاسی است و امکان عوض کردن وجود ندارد.

۲. روشن بودن همیشگی فن ها

بیشتر لپ تاپ ها از سیستم تهویه از طریق منافذ روی شاسی برای خنک کنندگی سیستم طی فعالیت های عادی استفاده می کنند و فقط وقتی که سخت افزارها تحت فشار شدید نرم افزارهای سنگین مثل بازی های کامپیوتری، ادیت ویدیو و تولید محتوا، گرمای زیادی تولید می کنند فن ها روشن می شوند. اگر فن های لپ تاپ شما کم و بیش دائما روشن و در حال کار هستند این نشان می دهد که سخت افزارهای لپ تاپ شما دیگر توان اجرای نرم افزارهای جدید را ندارند.

۳. کوچک بودن صفحه نمایش

گرچه این موضوع از درجه اهمیت پایین تری برای کاربران عادی برخوردار است اما در عین حال اگر کار کردن با صفحه نمایش های کوچک که رزولوشن پایینی دارند شما را اذیت می کند و تفاوت تصویر آنها را با نمایشگرهای k۴ دیده اید، شاید وقت خرید یک لپ تاپ جدید رسیده باشد.

۴. عدم اجرای نرم افزارهای جدید

نرم افزارهای جدید همیشه بیشتر از نسخه های قدیمی به سخت افزار فشار وارد می کنند. چون کامپیوترها هر روز سریع و سریع تر می شوند و فضای ذخیره بیشتری دارند، بنابراین برنامه نویسان نرم افزارها و اپلیکیشن ها رغبتی ندارند که برای نسخه های قدیمی تر برنامه بنویسند. در نهایت متوجه می شوید که مجموعه نرم افزارهای جدید شما هرگز امکان اجرا روی لپ تاپ قدیمی را ندارند و باید هزینه ای را برای خرید لپتاپ نو در نظر بگیرید. این در مورد سیستم عامل هم صدق می کند. سیستم عامل ها در گذشته مدت زمان طولانی تری تا انتشار نسخه بعدی فاصله داشتند اما حالا هر بار به روز رسانی، نیاز به سخت افزار پیشرفته تر و جدیدتر دارد که گاهی باعث می شود لپ تاپ های قدیمی دیگر قادر به اجرای سیستم عامل نباشند و لپ تاپ عملا از کار بی افتد.

۵. سنگین بودن لپ تاپ

یکی دیگر از مشکلات لپ تاپ های قدیمی وزن سنگین و طراحی قطور آن است و این ویژگی ها باعث می شود حمل و نقل آن به خصوص برای افرادی که مدت زمان زیادی را در رفت و آمد به مکان های مختلف هستند، سخت باشد. این در حالی است که مدل های جدید روز به روز باریک تر و سبک تر شده و قابلیت حمل آنها آسان تر می شود. با خرید لپتاپ جدید هم مشکل حمل و نقل آن را حل کرده اید و هم باتری نو با طول عمر بالا به دست می آورید که کار کردن در هر مکانی را آسان می کند.

۶. بیشتر بودن زمان تعمیر از زمان استفاده

حتی اگر تمام موارد بالا را حل کنید، هنوز یک نشانه دیگر باقی می ماند که نشان می دهد باید لپ تاپ خود را عوض کنید. وقتی اپلیکیشن ها مدام بسته یا متوقف شوند، ارتباط وای فای دائما در حال قطع و وصل شدن باشد، مشکل بدافزاری که فکر می کردید حل شده ناگهان ظاهر می شود، کل سیستم قفل شده و فریز می شود یا مرتب صفحه آبی مرگ را مشاهده می کنید، در این زمان باید عمر لپ تاپ خود را تمام شده بدانید و به فکر خرید لپ تاپ نو باشید.

۷. نیازهای آینده

اگر پیش بینی می کنید که در آینده نزدیک به سیستم قدرتمندتر با ظرفیت ذخیره بالاتر نیاز دارید، خرید لپتاپ جدید می توانید گزینه ای منطقی باشد. مثلا اگر طراح گرافیک هستید که پیش بینی می کنید قرار است با فایل های سنگینی کار کنید یا گیمری هستید که می خواهید بازی های حرفه ای را اجرا کنید، زمان خرید یک لپ تاپ قدرتمندتر برای شمارسیده است.

۸. وضعیت فیزیکی لپ تاپ

اگر لپ تاپ آسیب های فیزیکی شدید مثل صفحه نمایش ترک خورده، کیبورد از کار افتاده یا لبه های شکسته دارد، بهتر است به جای تعمیر، به فکر خرید لپ تاپ نو باشید.

با استفاده از مطالب گفته شده می توانید به راحتی تصمیم بگیرید که بین خرید یا ارتقا لپ تاپ، کدام گزینه برای شما مناسب تر است. فراموش نکنید که قبل از ارتقا حتما مشخصات قطعه ای که می خواهید جایگزین کنید را با مدل لپ تاپ خود تطبیق دهید تا سازگای داشته باشند.

سوالات متداول درباره خرید لپ تاپ یا ارتقا لپ تاپ

۱. آیا ارتقا نرم افزار در عملکرد لپ تاپ تاثیر دارد؟

تا حدودی بله اما در نهایت این سخت افزار لپ تاپ است که تعیین می کند عملکرد سیستم چقدر خوب یا بد باشد.

۲. چه سخت افزارهایی در لپ تاپ قابل ارتقا هستند؟

قطعاتی که در لپتاپ ها قابل ارتقا هستند شامل RAM، هارد درایو و گاهی پردازنده و کارت گرافیک هستند.

۳. چه زمانی باید RAM را ارتقا بدهیم؟

اگر با اپلیکیشن های سنگین سر و کار دارید یا در زمان اجرای برنامه های مختلف با کندی سرعت مواجه می شوید، بهترین کار ارتقا RAM است.

۴. برای خرید لپ تاپ جدید چه مواردی را در نظر بگیریم؟

عوامل مختلفی مثل پردازنده، رم، ظرفیت ذخیره، کارت گرافیک، کیفیت صفحه نمایش، طول عمر باتری و قابلیت حمل، جزو مواردی هستند که در زمان خرید لپ تاپ جدید باید در نظر بگیرید.