چگونه هارد لپ تاپ خود را به هارد SSD ارتقا دهیم؟

در این نوشتار می خواهیم بگوییم چگونه هارد لپ تاپ خود را به هارد SSD ارتقا دهیم؟ ارتقای هارد HDD به هارد SSD لپ تاپ یکی از روش های افزایش سرعت در سیستم است. اگر شما هم بین خرید لپ تاپ جدید یا ارتقا لپ تاپ قدیمی خود، ارتقا لپ تاپ را انتخاب کرده اید تبدیل HDD به SSD در لپ تاپ یکی از راه هایی است که تاثیر بالایی در عملکرد لپ تاپ شما می گذارد. همچنین این کار مزایای دیگری نیز در کنار افزایش سرعت دارد که در ادامه این نوشتار به توضیح درباره آن ها خواهیم پرداخت.

هارد HDD چیست؟

هارددیسک یکی از مهمترین بخش های سخت افزاری یک سیستم کامپیوتری می باشد که از چند قطعه مکانیکی ساخته شده است. اولین هارددیسک در سال 1956 میلادی با گنجایش 5 مگابایت توسط کمپانی IBM ارائه شد، اما قابلیت جا به جایی نداشت و درون سیستم کامپیوتر جا نمی شد. به مرور زمان کمپانی های تولید کننده سخت افزار، تکنولوژی های بهتری را استفاده کردند و هارددیسک هایی با ظرفیت بالاتر و اندازه کوچک تر را تولید کردند و به هارد های امروزی رسیدند. نحوه اتصال هارددیسک های امروزی به سیستم از طریق پورت SATA می باشد و از 5 قسمت مکانیکی تشکیل شده اند که شامل :

1. کنترل کننده مرکزی که بازوی مکانیکی را کنترل می کند، با اجزای سیستم ارتباط برقرار می کند و فرمان های ارسالی سیستم را هماهنگ می کند.
2. بازوی مکانیکی که هد را برای خواندن و نوشتن اطلاعات برروی دیسک جا به جا می کند. دو بازوی مکانیکی به همراه هد برای هر دیسک وجود دارد.
3. هد خواندن و نوشتن که وظیفه دارد اطلاعات روی دیسک را خوانده و به سیستم برساند یا از سیستم گرفته و بر روی دیسک بنویسد.
4. دیسک که اطلاعات به صورت 0 و 1 یا باینری روی آن نوشته می شود و اطلاعات را نگه داری می کند.
5. موتور گرداننده دیسک ها که برای اینکه هد بتواند اطلاعات را بخواند، باید دیسک ها را بچرخاند و سرعت آن با واحد RPM نمایش داده می شود، مثلا اگر یک هارد 5400RPM بود یعنی 5400 دور در دقیقه دیسک را می گرداند.

البته پیشرفت در تولید درایو های ذخیره سازی اطلاعات با هارددیسک تمام نشد و درایو های SSD وارد بازار شدند.

هارد SSD چیست؟

هارد SSD نیز یک حافظه ذخیره سازی اطلاعات می باشد، اما بر خلاف هارددیسک HDD بدون قسمت های مکانیکی مثل هد، بازوی مکانیکی، دیسک و موتور گرداننده دیسک می باشد، اولین مدل از این نوع حافظه در سال 1991 ارائه شد که تنها 20 مگابایت گنجایش داشت، اما در حاضر هارد SSD با گنجایش های متفاوت در بازار وجود دارد و این نوع حافظه را می توانید در گنجایش های متفاوت تهیه کنید.

ساختار هارد SSD به صورت یک تخته می باشد که چند تراشه روی آن قرار دارد و یک رابط کاربری که یکی از انواع SATA، M.2، NVMe و PCIe می باشد به آن متصل است.

اگر می خواهید برای خرید SSD اینترنال اقدام کنید پیشنهاد می کنیم مقاله " راهنمای خرید SSD " را در لپ مال مطالعه کنید.

مزیت های هارد SSD در برابر هارد HDD

گاهی استفاده از هارددیسک می تواند درون لپ تاپ باعث کند شدن بقیه اجزای سیستم شده و عملکرد کلی را کاهش دهد و سرعت انجام کارها در یک اندازه محدود بماند. اما اگر هارد HDD خود را با یک هارد SSD جا به جا کنید، می توانید سرعت سیستم خود را تا مقدار زیادی بالا ببرید. دسترسی تصادفی به فضای داخلی حافظه سرعت سیستم را تا مقدار زیادی بالا می برد و عملکرد بهتری از اجزایی همچون پردازنده و کارت گرافیک را به شما ارائه می دهد. استفاده از هارد SSD لپ تاپ می تواند کاربرد کارت گرافیک سیستم شما را بالاتر برده و نرخ فریم تصاویر در هنگام اجرای بازی ها را بهتر به شما نشان دهد. برنامه های رندرینگ نیز می توانند با سرعت بهتری کار کنند و رندرگیری با سرعت بالاتری را برای شما ایجاد کنند. همچنین مصرف کمتر برق توسط هارد SSD لپ تاپ باعث می شود که عمر باتری لپ تاپ شما افزایش یابد.

هارد SSD لپ تاپ مقاومت بهتری در برابر صدمات فیزیکی دارد و به دلیل اینکه بخش های مکانیکی ندارد صدا و حرارت کمتری ایجاد می کند؛ همچنین گنجایش بیشتر را در حجم کمتری به کاربران ارائه می دهند.

در کنار مزیت هایی که دارند نکاتی نیز وجود دارند که از معایب آن ها محسوب می شوند. هارد SSD لپ تاپ به دلیل استفاده از تکنولوژی پیشرفته تر قیمت بیشتری دارد و باید هزینه بیشتری برای آن بپردازید. همچنین وقتی اطلاعات شما از هارد HDD پاک شود، در بعضی مواقع امکان بازیابی آن وجود دارد؛ اما در اس اس دی این امکان وجود ندارد و اطلاعات شما در صورت پاک شدن امکان بازیابی ندارند.

با وجود برتری هایی که هر کدام از این دو محصول بر یکدیگر در نکات متفاوت دارند، این شما هستید که انتخاب می کنید از کدام یک استفاده کنید. همچنین بسیاری از کاربران حتی از قبل خرید لپ تاپ خود به این فکر می کنند که لپ تاپی که می خواهند بخرند دارای SSD باشد یا خیر. اگر هنوز اقدام به خرید لپ تاپ نکرده اید و برای خرید لپ تاپ با هارددیسک یا SSD تصمیم خود را نگرفته اید ما در مقاله " خرید لپ تاپ با هارد SSD " به شما در راه کمک خواهیم کرد.

انتقال اطلاعات به هارد SSD لپ تاپ

یک نکته مهم که باید قبل از نصب به آن توجه داشته باشید این می باشد که اطلاعات لپ تاپ شما درون هاردی می باشد که درون سیستم قرار دارد پس اگر می خواهید که اطلاعات لپ تاپ خود را حتی پس از ارتقای هارد SSD لپ تاپ نیز داشته باشید اطلاعات سیستم خود را به هارد SSD انتقال دهید.

برای این کار ابتدا یک داک تبدیل USB به SATA تهیه کنید و هارد SSD را درون آن قرار داده و  سپس به لپ تاپ متصل کنید و با برنامه EaseUS Todo Backup از اطلاعات سیستم خود  به روش زیر بکاپ بگیرید.

برنامه را نصب کرده و اجرا کنید، در نوار سمت چپ گزینه Clone را انتخاب کنید. درایو های مورد نظر خود را به عنوان مبدا انتخاب کنید و به مرحله بعدی بروید.

در این مرحله هارد SSD را به عنوان درایو مقصد انتخاب کنید. در ادامه از بخش Adanced Option گزینه Optimize for SSD را انتخاب کنید تا پارتیشن بندی به شکلی انجام شود که از عملکرد هارد SSD سرعت بهتری را دریافت کنید. سپس به ترتیب گزینه های OK و Next را انتخاب کنید. در آخر نیز برای شروع انتقال گزینه Proceed را انتخاب کنید تا انتقال صورت گیرد.

لپ تاپ من به چه SSD نیاز دارد؟

بهترین راه برای فهمیدن این موضوع سپردن کار به دست کاردان آن است. یعنی اگر خود شما تخصص و تجربه ای در تعمیرات لپ تاپ ندارید نصب و افزایش هارد SSD لپ تاپ خود را به متخصصان و مراکز تعمیرات بسپارید. توجه کنید اگر لپ تاپ شما همچنان دارای گارانتی است حتماً این کار را به شرکت گارانتی کننده بسپارید تا لپ تاپ شما از شرایط گارانتی خارج نشود.

اما اگر همچنان خود شما قصد تعویض SSD لپ تاپ خود را دارید و با عواقب احتمالی آن کنار می‌آیید در ابتدا باید مدل SSD که لپ تاپ شما پشتیبانی می‌کند را شناسایی کنید.

راحت ترین راه برای این کار چک کردن وبسایت تولید کننده لپ تاپ است. حتماً مدل لپ تاپ خود را به صورت دقیق و در صورت امکان با استفاده از پارت نامبر (شماره‌ای منحصر به مدل و کانفیگ لپ تاپ شما) جستجو کنید. اگر از طریق وبسایت خود تولید کننده لپ تاپ به نتیجه ای نرسیدید می‌توانید به وبسایت‌هایی مانند کروشیال که بر اساس مدل لپ تاپ شما SSD های مناسب را به شما معرفی می‌کنند، مراجعه کنید.

به صورت کلی انواع SSD ها، اندازه و روش نصب آن ها به شرح زیر است:

نصب هارد SSD لپ تاپ به جای درایو نوری

یکی از راه هایی که برای نصب هارد SSD درون لپ تاپ دارید درایو نوری است. برای اینکار باید از درایو نوری خود صرف نظر کنید و آن را از سیستم خارج کنید البته می توانید درایو نوری خود را با استفاده از یک باکس تبدیل به درایو نوری اکسترنال تبدیل کنید.

 برای نصب هارد SSD لپ تاپ به جای درایو نوری طبق دستورات ذیل عمل کنید.

1. شارژر را از لپ تاپ خارج کرده و لپ تاپ را خاموش کنید.
2. سپس لپ تاپ را ببندید و برگردانید اما احتیاط کنید که به مانیتور فشاری وارد نشود زیرا ممکن است صفحه LCD آن بشکند.
3. اگر باتری لپ تاپ شما امکان جدا شدن از سیستم را دارد باتری را خارج کنید.
4. در زیر درایو نوری چند پیچ وجود دارد با پیچ گوشتی آن ها را خارج کنید.
5. سپس به آرامی درایو نوری را خارج کنید.
6. اکنون اس اس دی خود را درون کدی قرار دهید و به پورت تبدیل آن متصل کنید. (کدی یا HDD Caddy یک جعبه برای تبدیل هارد SSD به هارد HDD می باشد که درون خود یک مبدل HDD دارد و می توانید آن را از فروشگاه های لوازم جانبی کامپوتر تهیه کنید. )
7. پیچ های نگهدارنده کدی را سفت کنید و در آخر هم کدی را درون جای درایو نوری قرار داده و پیچ های آن را ببندید.

نصب هارد SSD لپ تاپ به جای هارد HDD

اگر لپ تاپ شما درایو نوری ندارد و یا نمی خواهید که آن را از لپ تاپ خود خارج کنید، می توانید آن را به جای هارد دیسک لپ تاپ خود قرار دهید. برای ارتقای هارددیسک به هارد SSD در لپ تاپ امور زیر را انجام دهید.

1. لپ تاپ را خاموش کنید، شارژر را از آن جدا کنید، لپ تاپ را ببندید و برگردانید و باتری را در بیاورید.
2. پیچ های زیر لپ تاپ را باز کنید و صفحه زیرین را بردارید. سپس پیچ های هارددیسک سیستم را باز کنید و هارد HDD را مقداری عقب بکشید و از پورت جدا کنید و از سیستم خارج کنید.
3. سپس هارد SSD لپ تاپ را در جای هارد قرار دهید. همچنین دقت کنید که اس اس دی نیز از پورت اتصال SATA استفاده کند.
4. پس از بستن پیچ های هارد صفحه پشتی لپ تاپ را نیز بسته و پیچ های آن را در جای خود قرار دهید و با سفت کردن پیچ ها کار را تمام کنید.

نصب هارد SSD M.2 SATA در لپ تاپ

بعضی از لپ تاپ ها از اسلات M.2  استفاده می کنند که مناسب هارد SSD می باشد و اگر سیستم شما این اسلات را دارد شما می توانید به راحتی از اس اس دی M.2 استفاده کنید و نیازی به خارج کردن هارد HDD خود ندارید و می توانید از هر دو هارد استفاده کنید. اگر لپ تاپ شما از پورت M.2 SATA استفاده می کند به صورت زیر عمل کنید و هارد SSD لپ تاپ خود را ارتقا دهید.

1. پس از خاموش کردن لپ تاپ و قطع اتصال برق با استفاده از دفترچه راهنما لپ تاپ خود را باز کنید.
2. محل قرارگیری اسلات m.2 در لپ تاپ های متفاوت متغیر است و موقعیت قرارگیری آن ها در همه مدل ها یکی نیست. به دنبال اسلات m.2 لپ تاپ خود بگردید و آن را پیدا کنید.
3. پیچ اسلات M.2 را با استفاده از پیچ گوشتی باز کنید.
4. هارد SSD لپ تاپ را درون اسلات قرار دهید و در جای پیچ جای آن را درست کنید.
5. پیچ اسلات M.2 را قرار دهید و اس اس دی را در آنجا سفت کنید.
6. در آخر نیز سیستم را ببندید و پیچ های آن را در جای خود قرار داده و سفت کنید.

نصب هارد SSD M.2 NVMe در لپ تاپ

هارد SSD M.2 NVME نیز نوعی از اس اس دی M.2 می باشد، اما با نوع M.2 SATA مقداری تفاوت دارد. از لحاظ ظاهری M.2 NVMe یک شیار کمتر دارد. از تفاوت های دیگر این نوع حافظه می توان به سرعت بالاتر، ابعاد و وزن کمتر آن اشاره کرد. SSD M.2 NVMe عملکرد بهتری از سیستم را به شما ارائه می دهد.

در هنگام نصب هارد SSD در لپ تاپ شکل ظاهری اسلات M.2 را با دقت بررسی کنید که از کدام نوع حافظه اس اس دی پشتیبانی می کند و سپس اس اس دی را در اسلات مربوطه در مادربرد خود همانند هارد SSD M.2 SATA نصب کنید.

چند سوال متداول درباره ارتقا هارد لپ تاپ به SSD

آیا باید برای ارتقا هارد HDD به SSD هارد دیسک را حذف کنیم؟

خیر، بسته به نوع لپ تاپ و اسلات های آن شما می توانید هارد SSD را در کنار HDD و یا به تنهایی استفاده کنید.

ویندوز بر روی هارد دیسک نصب باشد بهتر است یا SSD؟

برای این که از سرعت SSD بهره بهتری ببرید بهتر است ویندوز و برنامه ها را روی SSD نصب کنید.

آیا بعد از جایگزینی SSD به HDD نیاز است ویندوز دوباره نصب شود؟

اگر قصد استفاده SSD در کنار هارد دیسک را دارید حتماً نیاز به این کار نیست؛ اما بهتر است ویندوز را دوباره روی SSD نصب کنید چون در غیر اینصورت تاثیر زیادی بر روی سرعت لپ تاپ شا نخواهد داشت.

عمر SSD بیشتر است یا HDD؟

به طور کلی SSDها بیشتر از HDDها می توانند در محیط های سخت دوام بیاورند و عمر بیشتری دارند. 

سخن پایانی

ارتقای هارد SSD لپ تاپ سرعت لپ تاپ شما را تا مقدار زیادی افزایش می دهد اما به یاد داشته باشید که این تنها بخش تاثیر گذار در سرعت و کارایی لپ تاپ نمی باشد. توجه کنید ممکن است نصب SSD به دست شما که فردی غیر متخصص در این کار هستید با خطراتی مانند شکستن و خرابی اسلات و خود SSD، پاک شدن اطلاعات و ... باشد. البته می توانید با مطالعه دقیق راهنمایی های بالا و تماشا ویدیوهای مربوط به مدل لپ تاپ خود در اینترنت از این مشکلات جلوگیری کنید.

برای اطلاعات بیشتر در رابطه با ارتقا لپ تاپ خود مقاله " نکات مهم ارتقای لپ تاپ " را هم مطالعه کنید و اگر همچنان نیاز به راهنمایی بیشتری داشتید می‌توانید با کارشناسان لپ مال تماس و از مشاوره رایگان آن‌ها استفاده کنید.