چگونه باید کامپیوتر بخریم؟ | راهنمای خرید قطعات برای کامپیوتر

انتخاب قطعات کامپیوتر یکی چالش برانگیزترین قسمت های خرید یک PC جدید است و باید با دقت و وسواس انجام شود تا سیستمی که در نهایت تحویل می گیرید، به راحتی پاسخگوی نیاز شما بوده و اصطلاحا Future-Proof باشد یعنی تا سال‌ها هرچقدر تکنولوژی پیشرفت کند، باز هم بتوانید از آن تکنولوژی ها در سیستم خود استفاده کنید. در این مطلب یک راهنمای جامع برای انتخاب قطعات پی سی، روش انتخاب و بهترین برندها برای هر قطعه در اختیار شما قرار خواهد گرفت.

قطعاتی که انتخاب می کنید باید بتوانند متناسب با نیاز شما باشند. در واقع زیبایی خرید قطعات کامپیوتر و سرهم کردن یک سیستم در همین است که می توانید کانفیگ، سایز، بودجه و عملکرد را به گونه ای با هم تلفیق کنید که بدون فدا کردن هیچ کدام از این بخش ها، سیستمی مخصوص به خود را تهیه کنید. بر همین اساس، بودجه شما می تواند از چند میلیون تا چندصد میلیون متغیر باشد. بنابراین هرچقدر بودجه بیشتری برای خرید قطعات پی سی در نظر بگیرید، عملکرد نهایی سیستم شما بهتر خواهد بود.

موضوع دیگری که باید قبل از خرید قطعات کامپیوتر در نظر بگیرید سازگاری است. باید قطعات را با دقت انتخاب کنید چون ممکن است یک قطعه با دیگری سازگار نبوده و بلااستفاده باقی بماند. در ادامه به هر قطعه که بپردازیم مساله سازگاری آن را هم بررسی خواهیم کرد.

هر PC را می توان به هفت قطعه یا بخش مجزا تقسیم کرد:

·       پردازنده یا CPU

·       مادربرد یا مین برد

·       مموری یا RAM

·       کارت گرافیک یا کارت ویدیو

·       حافظه داخلی (هارد دیسک یا SSD)

·       منبع تغذیه (PSU)

·       کیس

·       سیستم خنک کننده

علاوه بر این قطعات، لوازم جانبی دیگری مانند موس، کیبورد و مانیتور هم لازم خواهید داشت.

۱. پردازنده و مادربرد

پردازنده را مغز کامپیوتر می دانند که در اصل مهم ترین بخش از هر PC محسوب می شود و به همین دلیل از این قطعه شروع می کنیم. انتخاب بهترین پردازنده از تصمیم گیری بین پردازنده های AMD یا Intel شروع می شود چون این دو برند سردمدار تولید بهترین پردازنده ها در بازار هستند. این انتخاب و خرید CPU تعیین می کند که چه مادربردهایی را نمی توانید انتخاب کنید.

فرم فاکتور مادربردها

قبل از انتخاب مادربرد لازم است که انواع سایزهای آن را بشناسید و فراموش نکنید که اندازه همه مادربردها با همه کیس ها همخوانی ندارد. بعضی از افراد سیستم های جمع و جور و کوچک را ترجیح می دهند در حالی که بعضی دیگر با سیستم های بزرگ راحت تر هستند. شما می توانید از بین فرم فاکتورهای مختلف مادربرد هر کدام که بهتر با کیس کامپیوتر شما منطبق است، انتخاب کنید.

ما در مقاله ای جدا به بررسی انواع فرم فاکتور مادربردها پرداخته ایم که می توانید مطالعه کنید.

شرکت اینتل در سال ۱۹۹۵ استاندارد ATX را ایجاد کرد که طراحی مادربرد بر اساس آن انجام شده و محصولات قدیمی هم با استفاده از این استاندارد، به روز رسانی شوند. به مرور زمان شاهد ورود فرم فاکتورهای کوچک و بزرگ به بازار بودیم که رایج ترین فرم فاکتورها برای مادربرد PC شامل موارد زیر است:

ATX: یکی از رایج‌ترین و محبوب ترین فرم فاکتورها برای مادربرد که آرایش کاملا استانداری برای قرار گرفته قطعات کامپیوتر فراهم کرده و معمولا دارای اسلات های 4 DIMM برای مموری یا RAM و اسلات های PCI-E بزرگ است.

E-ATX: یکی از بزرگترین فرم فاکتورها برای سیستم های معمولی که بیشتری امکانات و قابلیت ارتقا را فراهم کرده و دست شما را برای اضافه کردن لوازم جانبی باز می گذارد. این مادربردها دارای ۳ یا چند اسلات فول سایز PCI-E هستند.

M-ATX: فرم فاکتور کوچک از استاندارد ATX که معمولا دارای ۲ کانفیگ 4 DIMM برای مموری و گاهی هم بیش از ۲ اسلات فول سایز PCI-E هستند. این فرم فاکتور برای افرادی که به دنبال پی سی کوچک و غیرجاگیر هستند بسیار ایده‌آل و عالی است.

M-ITX: یکی از کوچک ترین و فشرده ترین فرم فاکتورها که برای کامپیوترهای جدید قابل استفاده است. گرچه به دلیل اندازه کوچک این مادربردها امکان ارتقا و اضافه کردن لوازم جانبی به آن محدود است اما برای استفاده در سیستم های کوچک، رقیب ندارد.

سوکت ها و چیپست ها

وقتی پردازنده اینتل انتخاب می کنید به یک مادربرد سازگار با پردازنده اینتل و وقتی پردازنده AMD انتخاب کنید به یک مادربرد سازگار با پردازنده AMD نیاز دارید. هرکدام از این مادربردها سوکت های متفاوتی دارند و به همین دلیل نمی توانید هر پردازنده ای را روی هر مادربردی سوار کنید. سوکت ها حتی در نسل های مختلف پردازنده های تولیدی یک شرکت هم متفاوت هستند.

برای پردازنده های جدید اینتل شما به مادربردی با یک سوکت LGA 1700 نیاز دارید. این مادربردها از پردازنده های نسل ۱۲ اینتل پشتیبانی می کنند. پردازنده های جدید AMD نیاز به مادربردی با سوکت AM4 دارند. این مادربردها از تمام پردازنده های AMD Ryzen پشتیبانی می کنند.

هرچند سوکت به تنهایی نمی تواند تعیین کننده سازگاری باشد به همین دلیل توصیه می کنیم به جای سوکت، بر اساس چیپست خرید کنید. چیپست جریان فرامین را بین پردازنده و دستگاه های جانبی کنترل می کند. در جدول زیر چیپست‌های پیشنهادی برای پرطرفدارترین پردازنده ها آورده شده است.

پردازنده AMD Athlon و Intel Pentium و Intel Celeron گزینه های مقرون به صرفه ای هستند و بهترین پاسخگویی را برای وظایف روزانه مثل پخش فایل های صوتی و ویدیویی، کار با اسناد متنی و وب گردی، دارند. پردازنده های سری Intel Core و AMD Ryzen می توانند پاسخگوی طیف گسترده تری از کاربران باشند خواه آن دسته که به دنبال ساخت سیستم HTPC ارزان هستند و خواه کاربرانی که قصد ساخت یک سیستم برای گیمینگ حرفه ای را دارند. در نهایت سری های فوق حرفه ای Intel Core X و AMD Ryzen Threadripper را برای کارهای بسیار سنگین مانند تولید محتوای ویدیویی، مدل سازی ۳ بعدی و گیمرهای استریمینگ داریم.

پردازنده های Intel Core i5 از همان ابتدا برای کامپیوترهای گیمینگ به کار برده می شد چون اکثر بازی های محبوب به جای این که نیاز به قدرت بالای پردازنده داشته باشند نیاز به گرافیک قوی دارند. البته این رویکرد طی چند سال اخیر در حال تغییر است و بازی هایی مانند Battlefield V از عملکرد چندرشته ای پردازنده های حرفه ای بهره می گیرند. با این وجود برای بیشتر بازی ها، پردازنده هایی مثل Intel Core i5-9400 کاملا مناسب خواهد بود. از برند AMD هم می توان از AMD Ryzen 5 2600X برای این منظور استفاده کرد. هردوی این پردازنده ها عملکرد فوق العاده ای در گیمینگ دارند. البته اینتل کمی در عملکرد تک رشته ای فریم ریت داخل بازی بهتر عمل می کند در حالی که AMD در کارهای محاسباتی و سنگین، قدرت بالاتری دارد. در اصل Ryzen 5 2600X دارای قابلیت چندرشته ای یعنی ۶ هسته و ۱۲ رشته است و قدرت بالاتری در پردازش تمام وظایف سنگین دارد بنابراین گزینه ای ایده آل برای استریمینگ محسوب می شود.

بسته به اندازه کیس، اگر پردازنده اینتل انتخاب کنید:

·       برای فرم فاکتور ATX می توانید از مادربرد ASRock Fatal1ty Z370

·       برای M-ATX از مادربرد Gigabyte B760M Gaming AC D5

·       برای M-ITX از ASUS ROG Strix Z370 Gaming استفاده کنید.

در صورتی که پردازنده انتخابی شما از برند AMD باشد:

·       توصیه ما استفاده از مادربرد Aorus X470 Gaming 7 Wi-Fi برای فرم فاکتور ATX

·       مادربرد MSI B350M Mortar برای فرم فاکتور M-ATX

·       مادربرد ASUS ROG Strix x470-I Gaming برای فرم فاکتور M-ITX است.

برای داشتن خریدی بهتر نکات خرید مادربرد را مطالعه کنید.

۲. مموری (RAM)

با توجه به فرم فاکتور مادربردی که برای PC خود انتخاب می کنید، به احتمال زیاد ۲، ۴ یا ۸ اسلات برای رم دسکتاپ داشته باشید که این تعداد اسلات، میزان مموری که می توانید روی سیستم خود نصب کنید را تعیین می کند. رم حافظه کوتاه مدت کامپیوتر شما است که حجم زیادی از اطلاعات را برای مدت کوتاهی در خود نگه می دارد تا بتوانید وظایف مورد نظر را به پایان برسانید. بنابراین تمام داده ها از این قطعه عبور می کنند.

با توجه به این توضیح، وقتی بخواهیم رم عملکرد بهتری داشته باشد، ظرفیت بر سرعت اولویت دارد. برای انتخاب رم دسکتاپ می توانید از برندهای Corsair Vengeance، HyperX Fury، Crucial، G.Skill Rampage V استفاده کنید که تلفیقی از قیمت مناسب، سرعت و کیفیت هستند.

رم دسکتاپ کورسیر مدل VENGEANCE RGB ۳۲ گیگ (۲ماژول ۱۶ گیگ) دو کاناله DDR5 که دارای سرعت ۶۲۰۰ مگاهرتز است، برای گیمینگ حرفه ای و کاربردهای تخصصی مانند تولید و ویرایش محتوای ویدیویی، طراحی ۳ بعدی و پردازش های محاسباتی پیچیده کاملا مناسب است.

برای گیمینگ ساده، وب گردی و انجام وظایف روزمره ۸ گیگابایت رم کافی است اما توصیه ما استفاده از رم ۱۶ گیگ است تا با هیچگونه لگ و کندی سرعت مواجه نشوید. برای این منظور توصیه ما استفاده از رم DDR4 آزگارد دوکاناله ۱۶ گیگ با سرعت ۳۶۰۰ مگاهرتز است. در مورد سرعت، پردازنده های اینتل معمولا خیلی از سرعت بالای رم در انجام وظایف سودی نمی برند اما در مورد پردازنده های Ryzen، سرعت رم می تواند ۱۰ تا ۱۵ درصد در بهبود عملکرد آنها نقش داشته باشد. به طور کلی سرعت ۳۰۰۰ به بالا، عالی محسوب می شود.

فراموش نکنید قبل از خرید رم دسکتاپ حتما مشخصات مادربرد را چک کنید چون ممکن است مادربرد انتخابی شما از حداکثر سرعت رم موردنظر یا نوع رم (DDR4 یا DDR5) پشتیبانی نکند. مثلا اگر یک رم ۴۰۰۰ مگاهرتز خریداری کنید و به دلیل محدودیت های مادربرد تنها تا ۳۰۰۰ مگاهرتز از سرعت آن قابل استفاده باشد، انگار پول خود را دور ریخته اید.

قبل از خرید بهترین مادربرد DDR5 گزینه های سال 2023 را بررسی کنید.

۳. کارت گرافیک

یکی از مهم ترین قطعات کامپیوتر کارت گرافیک است که تعیین می کند سیستم شما تا چه کیفیتی از تصاویر را پشتیبانی می کند. گرچه کامپیوتر می تواند با گرافیک یکپارچه از عهده وظایف سبک و حتی استریمینگ k۴ برآید اما گیمینگ حرفه ای و ویرایش ویدیو نیاز به قدرت کارت گرافیک مجزا دارد که فقط یک کارت گرافیک اختصاصی می تواند آن را فراهم کند.

اگر قصد شما از تهیه سیستم فقط انجام بازی هایی با رزولوشن ۱۰۸۰ است، شاید بد نباشد نگاهی به کارت گرافیک ایسوس مدل TUF-GTX1650 Gaming بیاندازید که گزینه مقرون به صرفه ای محسوب شده و به راحتی از فریم ریت ۶۰ در بازی های حرفه ای در رزولوشن ۱۰۸۰ پشتیبانی می کند. این کارت گرافیک می تواند بین ۲ تا ۵ سال پاسخگوی نیاز شما باشد. گزینه دیگری که برای این منظور موجود است شامل AMD Radeon RX Vega 64،  Vega 54 و RX 580 است که البته قیمت نسبتا بالایی دارند.

اگر هدف شما از تهیه سیستم، بازی های k۴، تولید و ویرایش ویدیو و طراحی های ۳ بعدی و مهندسی است، توصیه ما استفاده از کارت گرافیک Nvidia Geforce RTX 2080 Ti، ASUS ROG Strix Geforce RTX 4070 Ti  یاAMD Radeon VII  است که کارت گرافیک های نسبتا گران قیمت اما از برترین کارت گرافیک های سال 2023 هستند.

۴. حافظه داخلی

اگر RAM را حافظه کوتاه مدت کامپیوتر خود بنامیم، حافظه داخلی نقش حافظه بلند مدت را ایفا می کند. تمام داده های شما اعم از سند متنی، تصویر، فیلم، بازی و برنامه ها و حتی سیستم عامل در این بخش ذخیره می شوند. حافظه داخلی هم مثل بعضی دیگر از قطعات کامپیوتر دارای شکل ها و سرعت ها مختلف است. هارد درایو با قیمتی مناسب می تواند صدها گیگابایت داده را در خود ذخیره کند. در حالی که SSD می تواند چندین برابر سریع تر باشد اما ظرفیت های بالاتر آن، قیمت زیادی دارند؛ به همین دلیل نیاز به یک راهنمای کامل برای خرید SSD دارید.

خوشبختانه اس اس دی SATA قیمت مناسبی دارند و یکی از آنها با ظرفیت ۱ تا ۲ ترابایت، قیمت بسیار کمتری از هارد درایوهای کند خواهد داشت و سرعت بالاتری برای سیستم شما رقم می زند. پیشنهاد ما اس اس دی سامسونگ مدل EVO 870 است که می توانید سیستم عامل خود و چند بازی را روی آن نصب کنید و برای کاربری روزمره کاملا مناسب است.

درایوهای NVMe جدیدترین نوع از درایو SSD هستند که سرعت انتقال داده در آن ها ۵ تا ۶ برابر سریع تر بوده و قیمت های مناسبی هم از آن در بازار وجود دارد. درایو Adata XPG SX8200 گزینه مقرون به صرفه ای محسوب می شود اما اگر می خواهید بیشتر هزینه کنید و درایو SSD باکیفیت تری تهیه کنید، پیشنهاد ما WD Black NVMe SSD و Samsung 980Pro است که جزو سریع ترین درایوهای موجود در بازار هستند.

برای اینکه فضای حافظه داخلی بیشتری داشته باشید پیشنهاد ما خرید یک هارد درایو ۱ ترابایتی علاوه بر SSD است. هارد درایو آبی وسترن دیجیتال معمولا گزینه بسیار خوبی برای شروع است و قیمت بسیار مناسبی دارد.

۵. منبع تغذیه

سرمایه گذاری روی خرید بهترین منبع تغذیه برای پی سی مهم ترین بخش از خرید کامپیوتر محسوب می شود چون این قطعه مسئول تامین برق برای کارکرد بقیه قطعات کامپیوتر است. بدون منبع تغذیه کامپیوتر شما حتی روشن هم نمی شود و سیستمی که روی زمین لرزان ساخته شده باشد محکوم به شکست است.

احتمال این که شما به قدرتی کمتر از ۶۵۰ وات برای سیستمی با یک کارت گرافیک نیاز داشته باشید، صفر است. در زمان خرید منبع تغذیه توصیه می شود که گزینه ای را انتخاب کنید که ظرفیت آن ۲۰ درصد بیشتر از ظرفیت موردنظر شما باشد: ۱۰ درصد برای اورکلاکینگ و ۱۰ درصد برای زمانی که نمی خواهید منبع تغذیه با تمام توان خود کار کند. هرچه رتبه کارایی منبع بهتر باشد (برنز، نقره، طلا، پلاتین و تیتانیوم)، برق کمتری به صورت گرما هدر خواهد رفت.

یکی از اشتباهات رایج در خرید منبع تغذیه این است که کیفیت آن را فدای خرید سایر قطعات کامپیوتر می کنند. منبع تغذیه ارزان و بی کیفیت می تواند باعث ایجاد آسیب دائمی در سایر قطعات پی سی شود. حداقل منبع تغذیه ای که توصیه می کنیم دارای قدرت ۵۰۰ وات، بازده ۸۰ درصد و رتبه برنز است. منبع تغذیه گیم دیاس مدل KRATOS E1-500 گزینه خوبی با این مشخصات محسوب می شود که قیمت کاملا مناسبی دارد. اگر می خواهید هزینه بیشتری پرداخت کنید و منبع تغذیه باکیفیت تری تهیه کنید از بین رتبه های طلا تا تیتانیوم انتخاب کنید. توصیه ما منبع تغذیه سیلور استون مدل ST1500-TI، منبع تغذیه کولر مستر مدل V Platinum 2019 و کورسیر مدل Axi 1500W است.

۶. کیس

کیس کامپیوتر فقط نباید زیبا باشد بلکه باید برای سایر قطعات پی سی فضا داشته و امکان تهویه هوا را فراهم کند. کیس ها دارای ابعاد و اندازه های متفاوتی هستند و نام گذاری آنها به صورتی است که نشان دهنده نوع فرم فاکتور مادربردی است که پشتیبانی می کنند. مثلا کیس ATX می تواند به راحتی مادربرد ATX و فرم فاکتورهای کوچک تر را در خود جای دهد.

پس شما می توانید کیس ATX را با مادربرد M-ITX استفاده کنید اما کیس M-ITX با مادربرد ATX سازگاری ندارد. اگر هدف شما ساخت یک سیستم حرفه ای است پس قطعاتی که استفاده خواهید کرد گرمای زیادی تولید می کنند و جریان هوای مناسب اهمیت زیادی پیدا می کند. هرچند بیشتر کیس های جدید امکان جریان هوا را به خوبی فراهم کرده اند و نیازی به نگرانی در این مورد نیست. کیس هایی که قسمت جلویی آنها مشبک یا تورمانند است بهترین شرایط را برای جریان هوا فراهم می کنند.

گرچه کیس ATX با بیشتر قطعات کامپیوتر سازگاری دارد اما حتما طول کارت گرافیک و اندازه خنک کننده پردازنده را قبل از خرید کیس، چک کنید. در نهایت زیبایی کیس هم نقش تعیین کننده ای دارد و چیزی نیست که یک یا دو سال آینده آن را عوض کنید. پس در انتخاب کیس کامپیوتر خود دقت کنید.
کیس کامپیوتر ایسوس مدل TUF Gaming GT502 دارای فرم فاکتور ATX است که می تواند از فرم فاکتورهای مینی و میکرو هم پشتیبانی کند. پانل های شیشه ای و فضای کافی برای نصب قطعات و جریان هوا، این کیس را به گزینه ایده‌آلی برای سیستم گیمینگ تبدیل می کند.

۷. خنک کننده

فرقی نمی کند پردازنده Ryzen یا Intel انتخاب کرده باشید، حتما باید خنک کننده داشته باشید که به دو نوع خنک کننده بادی و خنک کننده آبی تقسیم می شوند. خنک کننده بادی با استفاده از هوا، گرما را از طریق لوله های گرمایی و گرماگیر به بیرون می راند. این خنک کننده ها معمولا مقرون به صرفه بوده و نصب آسانی دارند اما گاهی گرماگیرهایی که ارتفاع بلندی دارند مانع از نصب مموری می شوند.

خنک کننده های آبی کارکرد پیچیده تری دارند چون از یک حلقه بسته از خنک کننده ها تشکیل شده اند تا دمای پردازنده را پایین نگه دارند. این خنک کننده ها کارامدتر هستند و بهتر از خنک کننده بادی، دما را پایین نگه می دارند. تنها ایرادی که این خنک کننده ها دارند، قیمت بالا و دشواری نصب آنها است.

قبل از خرید خنک کننده حتما مطمئن شوید که با کیسی که انتخاب کرده اید و سوکت ها و پردازنده ای که روی آن سوار می کنید، همخوانی داشته باشد. خوشبختانه بیشتر خنک کننده ها دارای انواع اکسسوری هستند تا با هر پلتفرمی سازگار باشند.

خنک کننده های کولر مستر، ان زد ایکس تی، ایسوس، کورسیر، دیپ کول و سیلور استون جزو بهترین خنک کننده های موجود در بازار هستند که در دو نوع آبی و بادی عرضه می شوند.

تا اینجا توانستید فهرست کاملی از قطعات کامپیوتر داشته باشید و آنها را برای اسمبل کردن PC آماده کنید. مرحله بعدی نصب این قطعات است که در صورتی که قبلا تجربه نصب قطعات را نداشته اید بهتر است از افراد متخصص کمک بگیرید.

چند سوال رایج درباره خرید قطعات کامپیوتر

۱. کدام قطعات کامپیوتر برای ساخت یک PC ضروری هستند؟

پردازنده، مادربرد، RAM، حافظه داخلی، منبع تغذیه، کارت گرافیک و کیس.

۲. کدام نوع حافظه داخلی را انتخاب کنیم؟

درایو SSD دارای عملکرد سریعی هستند در حالی که هارد درایو ظرفیت بیشتری برای ذخیره را با قیمت پایین تر فراهم می کند. معمولا در پی سی ترکیبی از هر دو نوع استفاده می شود: SSD برای سیستم عامل و اپلکیشن ها و هادر درایو برای فایلهای بزرگ و سنگین.

۳. آیا در زمان خرید قطعات کامپیوتر باید امکان ارتقای آن را در نظر بگیریم؟

بله، قطعاتی را انتخاب کنید که امکان ارتقا را فراهم کنند مثل داشتن اسلات های بیشتر برای RAM یا اسلات های PCIe.