مقایسه کامل کارت گرافیک RTX 4090 در برابر RX 7900 XTX

کارت گرافیک که برخی مواقع از آن با عنوان واحد پردازش گرافیکی (GPU) نیز یاد می شود، به عنوان یکی از مهم ترین اجزا سخت افزاری کامپیوتر محسوب می شود. به طور کلی، انجام محاسبات ریاضی پیچیده به منظور «کنترل و تسریع» فرآیند نمایش «تصاویر، فیلم ها و انیمیشن ها در کامپیوترها» بر عهده کارت گرافیک است. در این مطلب از لپ مال قصد داریم تا به بررسی موشکافانه کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس کمپانی انویدیا (Nvidia) و کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی ای ام دی (AMD) بپردازیم و در نهایت این دو کارت گرافیک مشهور را با یک دیگر مقایسه کنیم تا یک راهنمای عالی برای خرید کارت گرافیک داشته باشید. با ما همراه باشید.

کارت گرافیک یک کامپیوتر چه مسئولیت هایی را بر عهده دارد؟

کارت گرافیک به مانند سایر سخت افزارهای کامپیوتری از چندین بخش تشکیل شده است که بدون شک عنوان مهم ترین بخش یک کارت گرافیک، به هسته های کودا (CUDA) آن کارت گرافیک تعلق می گیرد. مسئولیت محاسبات ریاضی پیچیده برای رندرهای گرافیکی بر عهده هزاران هسته کودا موجود در یک کارت گرافیک است. این هسته های گرافیکی به صورت همزمان و موازی با یک دیگر به پردازش داده های دریافت شده، می پردازند. علاوه بر این، کارت گرافیک، یک حافظه اختصاصی به نام VRAM (حافظه دسترسی تصادفی ویدیویی) را در خود جای می دهد. این حافظه اختصاصی، بافت ها، سایه ها و سایر داده های مورد نیاز برای رندر کردن یک تصویر را در خود ذخیره می کند. به طور کلی، VRAM به کارت گرافیک اجازه می دهد تا بدون نیاز به مراجعه مداوم و ارائه درخواست به رم اصلی کامپیوتر دسکتاپ یا لپ تاپ برای دریافت اطلاعات، به داده های مذکور به صورت مستقیم دسترسی داشته باشد و عملکرد سریع تری را از خود به نمایش بگذارد. اما فرآیند نمایش یک تصویر چگونه صورت می گیرد؟

در ابتدای فرآیند به نمایش درآمدن یک تصویر یا ویدیو، پردازنده تمامی داده ها و دستورات مورد نظر یک بازی ویدئویی یا یک تصویر را به کارت گرافیک ارسال می کند. در گام بعدی، کارت گرافیک اطلاعات دریافت شده را پردازش کرده و محاسبات لازم را انجام داده و سایر خدمات بصری مانند ایجاد « بافت ها، سایه ها، جلوه های نوری و ..» را روی داده ها فرستاده شده، اعمال کرده و در نهایت تصویر یا فریم نهایی را تولید می کند. در گام آخر، کارت گرافیک داده های پردازش شده را مجدداً به CPU می فرستد و در نهایت تصویر روی صفحه نمایشگر (مانیتور) به نمایش در می آید.

معرفی برترین کارت های گرافیک سال 2023 میلادی

به طور کلی، کارت گرافیک های RTX 4090 جی فورس کمپانی انویدیا و RTX به عنوان برترین کارت های گرافیک سال 2023 و 2022 میلادی به شمار می آیند. اما این هر یک از این کارت های گرافیک چه مشخصاتی دارند؟

کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس انویدیا

کارت گرافیک  RTX 4090 جی فورس انویدیا به عنوان یکی از کارت گرافیک های سریع و بسیار پیشرفته برای کامپیوترهای دسکتاپ مخصوص گیمینگ در سال 2022 و 2023 میلادی محسوب می شود. این کارت گرافیک بر اساس تراشه AD102 (نوع AD102-300-A1) با استفاده از معماری Ada Lovelace و تکنولوژی 5 نانومتری کمپانی TSMC در ابعاد 61 × 137 × 304 میلی متر طراحی شده است. علاوه بر این، کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس انویدیا از کتابخانه DirectX 12 Ultimate (پشتیبانی از فناوری رهگیری پرتو و سایه زنی با نرخ متغیر برای بازی های ویدیویی) برای بازی های با کیفیت 4K پشتیبانی می کند.

کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا «18432 هسته (شامل 16384 هسته کودا برای سایه زنی)، حافظه گرافیکی GDDR6X با ظرفیت 24 گیگابایت، گذرگاه حافظه 384 بیتی و سرعت پردازش موثر 21 گیگابیت در ثانیه» را در اختیار کاربران خود قرار می دهد. این کارت گرافیک به واسطه دربرداشتن 128 هسته اختصاصی برای رهگیری بلادرنگ پرتو، ری تریسینگ (Ray Tracing) خارق العاده ای را برای گیمرهای حرفه ای به نمایش می گذارد. علاوه بر این، در طراحی این کارت گرافیک از 512 هسته تنسور (Tensor) به منظور نقشه برداری بافت تصاویر، ارائه عملکرد در محاسبات سنگین در هوش مصنوعی، بهبود یادگیری ماشین (ML) و فعال سازی قابلیت DLSS 3 (افزایش 4 برابری نرخ فریم در بازی های ویدیویی) بهره گرفته شده است.

پردازنده کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا با فرکانس 2235 مگاهرتز (حداکثر 2520 مگاهرتز) و حافظه این کارت گرافیک با فرکانس 1313 مگاهرتز (21 گیگابیت در ثانیه) عملکرد خود را به نمایش می گذارند. شایان ذکر است که کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا به عنوان یک کارت گرافیک سه اسلاته، انرژی خود را از کانکتور برق 16×1 پین (با حداکثر توان مصرفی 450 وات) دریافت می کند. این کارت گرافیک در خروجی های صفحه نمایش، 1 پورت HDMI 1.2 و 3 پورت نمایش DisplayPort 1.4a را پوشش می دهد.

کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس انویدیا با استفاده از رابط PCI-Express 4.0 x16 به سایر قطعات سخت افزاری سیستم متصل می شود و می توان از یک سیستم خنک کننده 3 شیاره در راستای کاهش گرمای تولید شده و بهبود عملکرد این کارت گرافیک، بهره گرفت.

کارت گرافیک Radeon RX 7900 XTX کمپانی AMD

کارت گرافیک Radeon RX 7900 XTX کمپانی AMD به عنوان یکی دیگر از برترین کارت های گرافیک پیشرفته و سریع برای کامپیوترهای دسکتاپ (رومیزی) در نظر گرفته می شود. این کارت گرافیک  بر مبنای تراشه Navi 31 و با استفاده از معماری RDNA 3 طراحی شده است. این کارت گرافیک یک قالب محاسباتی گرافیکی (GCD) ساخته شده بر اساس فناوری 5 نانومتری و شش حافظه کش (چیپلت های MCD) را در خود جای داده است. کارت گرافیک Radeon RX 7900 XTX ای ام دی از «6144 هسته با سرعت 2.5 گیگاهرتز، حافظه کش L3 ساخته شده بر مبنا فناوری (Infinity Cache) با ظرفیت 98 مگابایت، حافظه گرافیکی GDDR6 با ظرفیت 24 گیگابایت، گذرگاه حافظه 384 بیتی و سرعت پردازش موثر 20 گیگابیت بر ثانیه» بهره می برد.

از نظر عملکرد بازی، این کارت گرافیک در سطح پایین تری به نسبت کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس انویدیا قرار می گیرد اما قادر است تا بازی های 4K محبوب سال 2022 را به خوبی اجراء کند. در حالی که عملکرد رهگیری بلادرنگ پرتو (ری تریسینگ) این کارت کمی پایین تر از کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا است، اما نسبت به نسل های قبلی کارت های گرافیک کمپانی AMD، پیشرفت قابل توجهی در این زمینه در این کارت گرافیک Radeon RX 7900 XTX  به چشم می خورد.

کارت گرافیک Radeon RX 7900 XTX ویدئوهایAV1 ،H264  و HEVC با وضوح حداکثر 8K را به صورت یکپارچه رمزگذاری و رمزگشایی می کند. علاوه بر این، پورت نمایش DisplayPort 2.1 به واسطه UHBR 13.5 از پهنای باند حداکثر 54 گیگابیت در ثانیه پشتیبانی می کند و اجازه می دهد تا ویدیوهای دارای رزولوشن حداکثر 8K در 165 هرتز با اعمال DSC (فشرده سازی جریان نمایشگر) به نمایش درآیند. کارت گرافیک Radeon RX 7900 XTX کمپانی AMD به واسطه رابط PCI-Express 4.0 x16 به سایر قطعات سخت افزاری کامپیوتر دسکتاپ متصل می شود و با توان مصرفی 355 وات، عملکرد خود را به نمایش می گذارد.

مقایسه کارت گرافیک RTX 4090 و RX 7900 XTX

همان طور که پیش تر مطرح شد، هر دو کارت گرافیک RTX 4090 سری جی فورس کمپانی انویدیا و RX 7900 XTX کمپانی AMD در سال 2022 میلادی به بازار عرضه شدند. اکنون، بعد از گذشت یک سال، هر دو کارت گرافیک به عنوان برترین کارت گرافیک های کامپیوتر دسکتاپ برای گیمینگ به شمار می آیند.

در مقایسه موشکافانه کارت گرافیک RTX 4090 سری جی فورس کمپانی انویدیا با کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD، به بررسی 3 بخش «مشخصات عملکرد، مشخصات سازگاری و مشخصات حافظه» هر دو کارت گرافیک می پردازیم.

مشخصات عملکرد

پارامترهای کلی برای تعیین عملکرد کارت های گرافیک مواردی مانند «تعداد سایه زن ها، کلاک پایه هسته GPU، فرآیند به کار گرفته شده در ساخت، نرخ پر کردن بافت و توان مصرفی» کارت گرافیک را در بر می گیرند. اگرچه، این پارامترها بیانگر غیر مستقیم نحوه عملکرد کارت گرافیک را ارائه می دهند، اما برای ارزیابی دقیق توصیه می شود تا به نتایج عملکرد کارت های گرافیک در بازی های پیچیده ویدیویی توجه کنید. توجه داشته باشید که مصرف برق برخی از کارت های گرافیکی (خصوصاً در صورت اورکلاک) می تواند از توان طراحی حرارتی (TDP) مطرح شده، بیشتر شود.

مشخصات سازگاری (فیزیکی)

در فرآیند تعویض کارت گرافیک یا ارتقاء آن لازم است تا سازگاری کارت گرافیک با مادربرد و سایر قطعات سخت افزاری در نظر گرفته شود. برخی از عوامل سازگاری عبارتند از: « سازگاری رابط و گذرگاه (سازگاری با مادربرد) و اتصالات برق تکمیلی (سازگاری با منبع تغذیه)». در جدول زیر مشخصات ظاهری و معیارهای سازگاری دو کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس کمپانی انویدیا و کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD با سایر قطعات سخت افزاری لحاظ شده است:

مشخصات حافظه

همان طور که پیش تر نیز مطرح شد، کارت های گرافیک از حافظه دسترسی تصادفی یا همان VRAM بهره می برند. برای اطلاع از مشخصات حافظه کارت های گرافیک RTX 4090 جی فورس کمپانی انویدیا و کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD به جدول زیر مراجعه کنید. توجه داشته باشید که GPU های مجتمع فاقد VRAM اختصاصی هستند و از بخشی از RAM به اشتراک گذاشته شده در سیستم استفاده می کنند.

عملکرد کارت گرافیک RTX 4090 و RX 7900 XTX در 5 بازی ویدیویی محبوب سال

به طور کلی، عملکرد یک لپ تاپ یا کامپیوتر دسکتاپ در هنگام اجراء یک بازی ویدیویی به عواملی مانند: «حافظه گرافیکی، نرخ کلاک پردازنده، درایورها، تنظیمات سیستم و سیستم عامل» آن سیستم کامپیوتری وابستگی دارد. در این بخش قصد داریم تا به نرخ فریم یا فریم ریت کارت گرافیک های RTX 4090 جی فورس انویدیا و RX 7900 XTX کمپانی AMD برای 5 بازی محبوب حال حاضر در دنیا بپردازیم.

توجه داشته باشید که نرخ های فریم ذیل، در سیستم هایی با پردازنده های متفاوت از یک دیگر ثبت شده اند و ممکن است که این نرخ فریم در سایر سیستم های کامپیوتری با نرخ فریم های مطرح شده در این بخش، یکسان نباشند.

بازی لست آف آس (The Last of Us)

نرخ فریم «کارت گرافیک RTX 4090 کمپانی انویدیا در یک سیستم دارای پردازنده رایزن 9 مدل 7950X کمپانی AMD با سرعت فرکانس 4.5 گیگاهرتز»» و «کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD در یک سیستم دارای پردازنده اینتل Core i9-12900K با سرعت فرکانس 3.2 گیگاهرتز» برای بازی ویدئویی «لست آف آس» در صفحات نمایشگر با رزولوشن های «Ultra، QHD و 4K» به شرح زیر است:

بازی هاگوارتز لگسی (Hogwarts Legacy)

نرخ فریم یا فریم ریت «کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس کمپانی انویدیا در یک سیستم دارای پردازنده رایزن 7 مدل  7800X3D کمپانی AMD با سرعت فرکانس 4.2 گیگاهرتز» و «کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD در یک سیستم دارای پردازنده اینتل Core i9-12900K با سرعت فرکانس 3.2 گیگاهرتز» برای بازی ویدئویی محبوب «هاگوارتز لگسی» در صفحات نمایشگر با رزولوشن های «Ultra، QHD و 4K» به شرح زیر است:

بازی کالاف دیوتی مدرن وارفر 2 (Call of Duty Modern Warfare 2)

نرخ فریم یا فریم ریت «کارت گرافیک RTX 4090 کمپانی انویدیا در یک سیستم دارای پردازنده رایزن 9 مدل 7950X3D کمپانی AMD با سرعت فرکانس 4.2 گیگاهرتز» و «کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD در یک سیستم دارای پردازنده رایزن 9 مدل 7950X کمپانی AMD با سرعت فرکانس 4.5 گیگاهرتز» برای بازی ویدئویی محبوب «کالاف دیوتی مدرن وارفر 2» در صفحات نمایشگر با رزولوشن های «Ultra، QHD و 4K» به شرح زیر است:

بازی شبیه ساز فرمول یک F1 23

نرخ فریم یا فریم ریت «کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس کمپانی انویدیا در یک سیستم دارای پردازنده رایزن 7 مدل 7800X3D کمپانی AMD با سرعت فرکانس 4.2 گیگاهرتز» و «کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD در یک سیستم دارای پردازنده رایزن 9 مدل 7950X کمپانی AMD با سرعت فرکانس 4.5 گیگاهرتز» برای بازی ویدئویی شبیه ساز اتومبیل رانی (فرمول یک) «F1 23» در صفحات نمایشگر با رزولوشن های «Ultra، QHD و 4K» به شرح زیر است:

بازی جی تی ای وی (GTA V)

نرخ فریم یا فریم ریت 2 «کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا و کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD در سیستم های دارای پردازنده رایزن 9 مدل 7950X کمپانی AMD با سرعت فرکانس 4.5 گیگاهرتز» برای بازی ویدئویی «جی تی ای وی» در صفحات نمایشگر با رزولوشن های «Ultra، QHD و 4K» به شرح زیر است:

در یک کلام RTX 4090 بخریم یا RX 7900 XTX؟

هر دو کارت گرافیک از ویژگی های متمایز کننده ای نسبت به یک دیگر بهره می برند. در حالی که کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس انویدیا از لحاظ ارائه عملکرد در «رتبه 1» در میان تمامی کارت های گرافیک مخصوص به کامپیوترهای دسکتاپ گیمینگ قرار دارد، به تبع قیمت بالاتری نیز دارد. علاوه بر این، کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا از لحاظ ابعاد (نسبت به کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD) کمی بزرگ تر است که این مسئله می تواند در هنگامی که با مسئله کمبود فضا در کامپیوتر دسکتاپ خود مواجه هستید، کمی به ضرر شما تمام شود. اما در صورتی که با مشکل «کمبود فضا» و «هزینه های مالی» مواجه نیستید، بدون شک کارت گرافیک RTX 4090 جی فورس انویدیا، کارت گرافیک فوق العاده ایده آلی برای کامپیوتر دسکتاپ گیمینگ شما خواهد بود.

در نهایت، توصیه می شود که پیش از خرید یا ارتقاء کارت گرافیک سیستم خود، اطلاعات مربوط به هر کارت گرافیک را مطالعه کرده و با توجه به بودجه مالی و عملکردهایی که از یک کامپیوتر دسکتاپ گیمینگ انتظار دارید، کارت گرافیک مناسب سیستم خود را انتخاب کنید.

سوالات پرتکرار کاربران

از میان کارت های گرافیک  RTX 4090 انویدیا و RX 7900 XTX ای ام دی، کدام یک کارت گرافیک بهتری است؟

با توجه به بنچمارک ها و عملکرد ارائه شده، قطعاً کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا برنده این تقابل است.

کدام کارت گرافیک معرفی شده، مقرون به صرفه تر است؟

با در نظرگیری معیار «ارزش خرید» اغلب کارشناسان و کاربران بر این باورند که کارت گرافیک RX 7900 XTX کمپانی AMD بسیار مقرون به صرفه تر از کارت گرافیک RTX 4090 کمپانی انویدیا می باشد.

کدام یک از کارت های گرافیک  RTX 4090 انویدیا و RX 7900 XTX ای ام دی برای بازی های سنگین کامپیوتری مناسب تر هستند؟

هر دو کارت گرافیک توانایی پشتیبانی از جدیدترین بازی های سال 2023 با کیفیت 4K را دارند، اما با مقایسه عملکرد هر دو کارت گرافیک، کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا عملکرد بهتری را در بازی های ویدیویی از خود نشان داده است.

در هنگام خرید یک کارت گرافیک برای کامپیوترهای دسکتاپ گیمینگ به چه مشخصاتی توجه کنیم؟

در هنگام خرید یک کارت گرافیک بهتر است که به مشخصاتی نظیر: « تعداد هسته ها، حداکثر سرعت کلاک، ابعاد فیزیکی و توان مصرفی» کارت گرافیک توجه کنید.