چگونه رم دسکتاپ بخریم؟ | راهنمای خرید رم برای کامپیوتر

فرقی نمی کند که قصد خرید یک سیستم جدید را دارید یا می خواهید PC قبلی خود را ارتقا دهید، انتخاب مناسب ترین رم برای کامپیوتر از لحاظ مدل، ظرفیت، سرعت و زمان پاسخگویی، کلید رسیدن به عملکردی عالی و سریع است. برای انتخاب بهتر لازم است ابتدا با عملکرد رم دسکتاپ آشنا شویم.

رم دسکتاپ چیست؟

سه قطعه کلیدی در کامپیوتر وجود دارد که عملکرد نهایی آن سیستم را تعیین می‌ کند:

·       پردازنده یا CPU

·       حافظه داخلی (HDD یا SSD)

·       رم

برای این که سیستم بتواند وظایف خود را کاملا روان و بدون مشکل انجام بدهد، تمام این سه قطعه باید دارای خصوصیاتی مناسب و سازگار باشند. شاید جدیدترین مدل پردازنده و پرسرعت ترین SSD را داشته باشید اما با وجود یک رم کند و کوچک، تمام مزایایی که دو قطعه دیگر می توانند فراهم کنند، هدر می رود.

رم کامپیوتر که مخفف عبارت حافظه دسترسی تصادفی است، یک نوع حافظه بسیار سریع است. داده های ذخیره شده در RAM فرار هستند یعنی وقتی برق پی سی قطع شود، داده ها از روی رم پاک می شوند اما سرعت آن از هارد درایو و SSD که می توانند داده ها را حتی به مدت چندین سال بدون نیاز به منبع برق ذخیره کنند، بسیار بسیار سریع تر است.

هدف از طراحی رم دسکتاپ دریافت و نگهداری از داده هایی است که پردازنده یا کارت گرافیک نیاز به دسترسی سریع و منظم به آن دارند. اطلاعات مورد نیاز برای هر کاری که روی پی سی انجام می دهید در رم ذخیره می شود تا فورا قابل دسترسی باشند. در کامپیوترها و لپ تاپ ها، رم از چند ماژول تشکیل شده که مستقیما در اسلات‌ های مخصوص در مادربرد جایگذاری می شوند. این ارتباط مستقیم باعث می شود پنهای باند رم به حداکثر توان خود برسد و هیچ کابل یا سیم اضافه ای در مسیر اتصال آن قرار نداشته باشد. بنابراین به دلیل سرعت بالای رم دسکتاپ در دسترسی به داده ها، هر تغییری در که در فایل ایجاد کنید به صورت آنی برای شما قابل نمایش است.

رم کامپیوتر دارای دو نوع رایج داینامیک (DRAM) و استاتیک (SRAM) است. نوع اول غالبا در کامپیوترهای جدید و مدرن استفاده می شود و نیاز به منبع برق دائمی برای نگه داشتن داده های ذخیره شده دارد. در بالا کاربرد همین نوع رم توضیح داده شد و معمولا با علامت اختصاری RAM شناخته می شود.

نوع دوم که SRAM است نیاز به منبع برق دائمی برای نگه‌داری داده ها ندارد و سرعت بسیار بالاتری از DRAM دارد اما تولید آن بسیار پرهزینه است. به همین دلیل از این رم به تعداد خیلی کم به عنوان حافظه پنهان یا cache memory در پردازنده ها استفاده می شود.

عوامل موثر در انتخاب رم کامپیوتر

خرید رم دسکتاپ فقط این نیست که هرچقدر پول بیشتری بپردازید رم کامپیوتر بهتری خواهید داشت. فاکتورهای کلیدی مختلفی وجود دارد که قبل از خرید با آنها را در نظر بگیرید که در ادامه مهم ترین موارد آورده شده اند.

۱. فرم فاکتور

آیا می دانستید که رم دسکتاپ ظاهر متفاوتی با رم لپ تاپ دارد؟ ماژول های رم کامپیوتر به صورت DIMM طراحی می شوند که مخفف ماژول حافظه دو خط است و چند نوع مختلف از آن در بازار وجود دارد:

UDIMM که رایج ترین نوع ماژول رم دسکتاپ است و عموما اگر به یک رم با عبارت DIMM اشاره شود به احتمال خیلی زیاد از نوع UDIMM است.

SO-DIMM دومین نوع رایج از رم است که در لپ تاپ ها استفاده می شود و اندازه آن کوچک تر از نوع قبلی است.

MicroDIMM هم مانند رم بالا است اما با ابعادی کوچک تر و بیشتر در لپ تاپ هایی با ابعاد کوچک استفاده می شود.

قبلاً هم به صورت کامل درباره خرید رم کامپیوتر و رم لپ تاپ توضیح داده ایم، که می توانید مطالعه کنید.

۲. DDR

رم کامپیوتر هم مانند پردازنده، کارت گرافیک و رابط ها، با پیشرفت تکنولوژی دارای چندین نسل شده که جدیدترین نسل آن که توسط کامپیوترها مورد استفاده قرار می گیرد، DDR4 یا DDR5 است. رم DDR3 استاندارد قدیمی تری است که می توان آن را در کامپیوترهایی که سال ها آپگرید نشده اند، پیدا کرد.

گرچه هر نسل از رم ها پتانسیل متفاوتی برای بهبود عملکرد سیستم دارند اما به طور کلی، در هر نسل پهنای باند دو برابر شده و این بهبود به افزایش عملکرد واقعی رم کمک کرده است. این مورد تنها یک مورد از تفاوت های رم های DDR4 با DDR5 است. گاهی در هر نسل تغییراتی در طراحی ظاهری رم دسکتاپ هم ایجاد شده یا به دلیل بهبود کارایی، میزان نیاز آن به برق کاهش یافته است.

۳. سرعت

آشکارترین تغییر بین نسل های مختلف رم کامپیوتر، سرعت آنها است. از لحاظ فنی سرعت رم با میلیون انتقال در ثانیه (MTps یا MT/s) نشان داده می شود. رم DDR3 معمولا با سرعتی بین ۸۰۰ تا ۲۱۳۳ میلیون انتقال بر ثانیه به فروش می رسید. این مقدار برای رم DDR4 بین ۱۶۰۰ تا ۳۲۰۰ میلیون انتقال بر ثانیه و برای رم DDR5 بین ۴۸۰۰ تا ۷۲۰۰ میلیون انتقال بر ثانیه است.

این معیار در انتخاب رم دسکتاپ کمی پیچیده است. دو عامل اصلی به نام های فرکانس و زمان تاخیر وجود دارند که سرعت رم را تعیین می‌ کند. اولین مورد فرکانس است که معمولا به جای آن از کلمه سرعت استفاده می کنند. وقتی به رم های موجود در بازار نگاه می کنید، احتمالا عنوان هایی مثل DDR4-3200 یا DDR4-2666 را ببنید. این اعداد چهار رقمی در اصل فرکانس رم است.

رم کامپیوتر دائما در حال انجام چرخه های خواندن و نوشتن داده هایی که است که در لحظه به آن وارد می شود و این فرکانس نشان می دهد رم چند بار در ثانیه این چرخه را انجام می دهد. رم DDR4-3200 دارای چرخه فرکانس ۳۲۰۰ مگاهرتز است یعنی حدود ۲/۳ میلیون چرخه خواندن و نوشتن را در هر ثانیه انجام می دهد. پس به طور کلی، هرچه فرکانس رم دسکتاپ بالاتر باشد بهتر است اما توجه داشته باشید که برخی از پردازنده ها یا مادربردها ممکن است نتوانند از این فرکانس ها پشتیبانی کنند. پس اگر می خواهید PC شما عملکرد بهتری داشته باشد بهتر است قبل از خرید رم، مشخصات پردازنده و مادربرد را چک کنید. علاوه بر این، هرچه فرکانس رم بالاتر باشد، قیمت آن به صورت تصاعدی بالا می رود.

مساله بعدی زمان تاخیر است که معیار اندازه گیری بین زمان دریافت یک فرمان توسط رم از پردازنده و زمان اجرای آن فرمان است. این زمان تاخیر معمولا با یک سری عدد مثل ۴۲-۲۲-۲۲-۱۸ مشخص می شود که به طور کلی هرچه این اعداد کوچک تر باشند، نشان دهنده سرعت بالاتر رم است. هرچه سرعت رم بالاتر باشد یعنی با سرعت بیشتری می تواند داده ها را به پردازنده و کارت گرافیک انتقال دهد و هر وظیفه ای که در حال انجام آن هستید، سریع تر انجام خواهد شد.

اما آیا همیشه هر چه رم سرعت بالاتری داشته باشد بهتر است؟ در ادامه تاثیر سرعت را در وظایف مختلف بررسی می کنیم.

گیمینگ

عملکرد مموری تاثیر خیلی زیادی روی عملکرد پردازنده دارد بنابراین در رزولوشن های پایین تر مثل ۱۰۸۰ که بازی ها بیشتر محدود به قدرت پردازنده هستند تا کارت گرافیک، سرعت رم کامپیوتر موثرترین عامل در کیفیت تجربه کاربری است. سرعت رم می تواند در تمام رزولوشن ها بر کیفیت بازی تاثیر بگذارد اما بیشترین تاثیر آن در رزولوشن های پایین و فریم ریت های بالا است.

با پرداخت کمی هزینه بیشتر برای خرید رم DDR4 میان رده حدود ۳۰۰۰ مگاهرتز، کیت مموری سریع تری خواهید داشت و کیفیت بازی ها تا حد چشمگیری بهتر خواهند شد.

ویرایش ویدیو

گرچه در مورد ویرایش ویدیو ظرفیت رم بسیار مهم تر از سرعت رم است اما در عین حال بهتر است سریع ترین مموری که با مشخصات پردازنده و مادربرد سیستم شما همخوانی دارد را انتخاب کنید چون تا حدود قابل توجهی روی فرآیند ویرایش ویدیو تاثیرگذار است. در چند تست مشخص شده است که بعضی از پردازنده ها وقتی از کیت ۳۶۰۰ مگاهرتز به جای کیت ۳۲۰۰ مگاهرتز استفاده می کنند، عملکرد آنها در Adobe Photoshop و Adobe Premier حدود ۱۰ درصد بهبود پیدا می کند. این شرایط در پردازنده های AMD که بیشترین حساسیت را به سرعت مموری دارند، محسوس تر است.

۴. تعداد کانال

کانال های رم کامپیوتر را به عنوان جاده هایی در نظر بگیرید که بین پردازنده و رم کشیده شده اند. وقتی فقط یک جاده وجود داشته باشد، ماشین های خیلی زیادی باید به طور همزمان در آن حرکت کنند و وقتی جاده خیلی شلوغ باشد، مسیر بین این دو نقطه مسدود می شود. همین اتفاق برای کانال های مموری در روی مادربرد هم رخ می دهد و حتی اگر یک پردازنده پرسرعت داشته باشید اما رم قدرتمند شما تنها یک کانال داشته باشد، همان یک کانال می تواند عملکرد PC را به شدت کاهش دهد. افزایش تعداد کانال های مموری باعث افزایش پهنای باند و میزان انتقال داده می شود.

 بیشتر پردازنده ها می توانند از دو تا چهار کانال رم را پشتیبانی کنند و مادربردهای سازگار با رم های چندکاناله، دارای اسلات های کافی برای نصب این رم ها هستند. برای این که از چند کانال استفاده کنید، نیاز به بیش از یک رم دارید. وقتی پردازنده فوق العاده و رم قدرتمند دارید بهتر است از کیت حافظه ۱۶ گیگ دوکاناله استفاده کنید که از دو مموری استیک ۸ گیگ تشکیل شده است و عملکرد آن بسیار بهتر از یک مموری استیک با ظرفیت ۱۶ گیگ است.

استفاده از مموری های سه کاناله یا چهار کاناله تاثیر خیلی بزرگی روی عملکرد پی سی گیمینگ یا سایر وظایف سنگین نمی گذارد بنابراین تعداد کانال های بیشتر از دوتا فقط برای کامپیوترهای خیلی حرفه ای و سرورها مناسب است.

۵. ظرفیت

چندین عامل وجود دارد که روی ماکزیمم مقداری مموری که می توانید در کامپیوتر خود استفاده کنید تاثیر می گذارد که مهم ترین مورد، تعداد اسلات های موجود در مادربرد است که برای رم تعبیه شده اند. بیشتر مادربردها چهار اسلات دارند، اما مادربردهای کوچک تر دارای دو اسلات و مادربردهای بزرگ دارای ۸ اسلات هستند.

هرکدام از چیپ های مادربرد و هر نسل از مموری ها هم دارای یک ماکزیمم ظرفیت هستند. رم دسکتاپ DDR3 دارای ماکزیمم ظرفیت ۸ گیگ به ازای هر چیپ است که در نهایت ۱۶ گیگ فضا را در اختیار شما قرار می دهد. رم DDR4 دارای ظرفیت ۱۶ گیگ به ازای هر چیپ است که مجموعا هر استیک مموری، ظرفیت ۶۴ گیگ را فراهم می کند اما در واقعیت، برای کامپیوترهای مصرفی، این عدد به ۳۲ می رسد. مموری های DDR5 با دوبرابر کردن ظرفیت، فضای ۱۲۸ گیگ را در اختیار کاربر قرار می دهند که در یک مادربرد با ۴ اسلات رم، امکان به دست آوردن ۵۱۲ گیگ ظرفیت وجود دارد.

اگر انتخاب شما رم DDR5 است، نکات مهم خرید رم DDR5 را مطالعه کنید.

این موضوع را هم در نظر داشته باشید که نمی توانید بدون هیچ پیش زمینه ای از سیستم خود، به بازار رفته و یک رم دسکتاپ با بیشترین ظرفیت را بخرید. سیستم عامل ۳۲ بیتی فقط می تواند تا ۴ گیگ از ظرفیت رم استفاده کند و باقی ظرفیت رم هدر می رود. بیشتر پی سی های مدرن دارای سیستم عامل ۶۴ بیتی هستند که می تواند بین ۳۲ تا ۲۵۶ گیگ مموری را پشتیبانی کند. بنابراین قبل از خرید رم، اول مشخصات مادربرد و پردازنده خود را چک کنید.

تشخیص مقدار ظرفیتی که برای مموری نیاز دارید به کاری که با سیستم انجام می دهید بستگی دارد. لپ تاپ کروم بوک که از آنها برای وب گردی و انجام کار با نرم افزار آفیس استفاده می شود به ۲ تا ۴ گیگ رم نیاز دارند اما مناسب ترین حالت برای سیستمی که بتوان با آن گیم های سبک، کار اداری یا تماشای ویدیوهای آنلاین انجام داد به ۸ گیگ رم نیاز دارد. گیمرها، ویرایشگران ویدیو و طراحان ۳ بعدی به ظرفیت بیشتری نیاز دارند.

قبل از خرید رم DDR5 لپ تاپ حتماً مقاله ما در این زمینه را مطالعه کنید.

گیمینگ سنگین

اگر گیمر حرفه ای هستید که به صورت آنلاین بازی های رقابتی انجام می دهد یا می خواهید جدیدترین بازی ها را به محض انتشار بازی کنید، در این صورت یک رم ۱۶ گیگابایتی کف مقدار ظرفیتی است که نیاز دارید. بسیاری از بازی های مدرن نیاز به حداقل ۱۶ گیگ رم دارند. اگر بازی های پرسرعت esport انجام می دهید، حتما تمام نرم افزارها و تسک هایی که در پشت زمینه در حال اجرا هستند را ببندید تا عملکرد بازی با رم ۱۶ گیگ، بهتر شود.

برای افرادی که کامپیوترهای حرفه ای گیمینگ دارند یا کسانی که می خواهند سیستم آنها در برابر پیشرفت فناوری کم نیاورد، می توانند از رم ۳۲ گیگ استفاده کنند. که البته قیمت بالا و تقاضای کمی برای آنها وجود دارد.

ویرایش ویدیو

اگر استریمر هستید، ویرایش ویدیو و تصاویر سنگین انجام می دهید یا می خواهید تعداد زیادی ویدیو را ترنسکد کنید، در این صورت به ظرفیت بسیار بیشتری نیاز دارید. کف ظرفیت رم PC شما باید ۳۲ گیگ باشد تا فضای کافی برای انجام بیشتر وظایف تخصصی داشته باشید.

اگر با ویدیوهایی که رزولوشن خیلی بالا دارند کار می کنید تا قصد ترنسکد چند ویدیو به صورت همزمان را در پردازنده چندرشته ای خود دارید، در این صورت باید ظرفیت مموری را تا ۶۴ گیگ افزایش دهید.

انیمیشن های ۳ بعدی

افرادی که از پی سی های حرفه ای برای CAD یا انیمیشن های ۳ بعدی استفاده می کنند هیچ محدودیتی برای انتخاب ظرفیت رم ندارند. هرچه پروژه هایی که روی آنها کار می کنید بزرگ تر و سنگین تر باشند، مموری بیشتری نیاز دارید تا دستورات و تغییرات به صورت روان اجرا شوند.

سایر خصوصیات مهم برای خرید رم کامپیوتر

به جز مواردی که در بالا گفته شد، ویژگی های دیگری هم در رم دسکتاپ وجود دارد که توجه به آنها می تواند کمک کننده باشد.

·       ECC: قابلیت بررسی و رفع خطا یکی از ویژگی های بالقوه در رم کامپیوتر است که امکان بررسی داده برای وجود خطا را فراهم می کند تا مطمئن شود داده هایی که در رم هستند، هیچ نقص و خطایی ندارند. ECC یک ویژگی عالی برای کاهش خطاهای داده در مموری است اما از سرعت رم می کاهد. بیشتر رم ها این قابلیت را ندارند اما اگر با داده های علمی و محاسباتی حجیم کار می کنید، شاید بهتر باشد قابلیت ECC را در رم در نظر بگیرید

·       ولتاژ: در بیشتر کامپیوترهای مدرن، نیازی به نگرانی برای ولتاژ ندارید. ولتاژ نشان دهنده مقدار برقی است که رم برای کارکرد خود به آن نیاز دارد و برای افرادی که از ویژگی اورکلاک استفاده می کنند یا سیستم های خیلی خاص تهیه می کنند که نیاز به برق آن کم است، اهمیت دارد.

·       گرماگیر: مانند هر قطعه پرکاربرد دیگری در کامپیوتر، رم هم نیاز به خنک شدن دارد. در بیشتر کامپیوترها همان سیستم خنک کننده برای ماژول های رم هم کافی است اما اگر به شدت از قابلیت اورکلاک استفاده می کنید یا مموری شما جزو جدیدترین مدل های DDR5 با فرکانس بالا است، بد نیست یک گرماگیر هم داشته باشید.

·       ارتفاع: این مورد بلندی استیک رم دسکتاپ را نشان می دهد. در اکثر کامپیوترها نیازی به نگرانی در مورد ارتفاع رم وجود ندارد اما اگر با کامپیوترهایی که فرم فاکتور کوچکی دارند کار می کنید، بهتر است حتما ارتفاع رم مورد نظر خود را چک کنید.

·       RGB: چراغ های LED رنگی روی مموری ها واقعا انتخاب زیبایی است. اگر می خواهید رم کامپیوتر شما نورانی باشد و با نورپردازی کیس، فن ها و حتی موس و کیبورد شما همخوانی داشته باشد، پرداخت هزینه اضافی برای خرید RGB RAM واقعا ارزشش را دارد و سیستم شما واقعا جذاب می شود. علاوه بر این در PC های جدید می توانید رنگ ها را بر اساس سلیقه خود تغییر دهید.

اگر مدت زمان زیادی از رم کامپیوتر شما گذشته بد نیست علائم خرابی رم کامپیوتر و روش های تعمیر آن را مطالعه کنید.

نکته پایانی

به طور خلاصه، انتخاب بهترین رم دسکتاپ شامل همخوانی آن با فرم فاکتور DIMM، نوع DDR و ظرفیت رم است. علاوه بر این، در نظر گرفتن فرکانس، زمان تاخیر و کانال های رم هم می تواند به شما کمک کند، بهترین رم را از لحاظ عملکرد، با بودجه مورد نظر خود تهیه کنید.

چند سوال رایج درباره خرید رم کامپیوتر

۱. آيا برند و سازنده در زمان خرید رم دسکتاپ اهمیت دارد؟

گرچه بعضی از برندها خوشنام تر هستند اما مهم ترین عامل در خرید رم کامپیوتر، سازگاری آن را سیستم شما است و باید اولویت شما باشد.

۲. آیا می توان رم دسکتاپ را ارتقا داد؟

ارتقای رم یک روش مقرون به صرفه برای بهبود عملکرد سیستم است مخصوصا اگر رم فعلی پاسخگوی نیاز شما نباشد.

۳. آیا می توان چند رم از برندها و ظرفیت های مختلف استفاده کرد؟

توصیه می شود همیشه از رم های یکسان استفاده کنید تا بهترین سازگاری را به دست آورید.

۴. نحوه نصب رم دسکتاپ چگونه است؟

اول PC را از برق جدا کنید. کیس را باز کرده و اسلات های رم را روی مادربرد پیدا و سپس ماژول رم را در جای خود محکم کنید.