بهترین گزینه ها برای خرید مادربرد اقتصادی گیمینگ در سال 2024

در دنیای امروز و با رواج خریدهای اینترنتی انتخاب یک مادربرد گیمینگ اقتصادی بسیار آسان است؛ چرا که با در نظرگیری تمامی شاخصه های حائز اهمیت در ارائه عملکرد یک مادربرد گیمینگ اقتصادی، می توانیم با «تعیین بودجه مالی» و «شناخت و اولویت بندی نیازهای اساسی» به لیستی از بهترین مادربرد متناسب با نیازهای خود دست پیدا کنیم. در این مطلب از لپ مال قصد داریم تا ضمن معرفی شاخصه های موثر در ارائه عملکرد یک مادربرد، شما را با 5 مورد از برترین مادربردهای اقتصادی گیمینگ سال 2024 آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

 مادربرد چیست؟

مادربرد به عنوان یکی از اصلی ترین قطعات سخت افزاری در کامپیوترهای دسکتاپ در نظر گرفته می شود و همان طور که از نام آن پیداست؛ حیات و عملکرد یک سیستم کامپیوتری کاملاً به حیات و عملکرد مادربرد و اجزاء تعبیه شده روی آن وابستگی دارد. به طور کلی می توان گفت که مادربرد، برد مدار اولیه یک کامپیوتر دسکتاپ است. با در نظرگیری سیستم کامپیوتری گیمینگ به عنوان یک شهر شلوغ و پر سر و صدا؛ مادربرد عملکرد مشابهی با شبکه حمل و نقل مرکزی در آن شهر را از خود ارائه می دهد و این قطعه سخت افزاری وظیفه «ایجاد، اتصال و برقرار نگه داشتن راه های ارتباطی» میان تمامی قطعات سخت افزاری و «ارائه عملکرد نهایی به صورت یکپارچه و نمایش آن به کاربر» را برعهده دارد.

یک مادربرد اقتصادی گیمینگ از چه عناصری تشکیل شده است؟

 در حالیکه طراحی ظاهری مادربردها در طی زمان دستخوش تغییر می شود؛ اما منطق پشت عملکرد و باطن آن ها همواره یکسان و ثابت باقی می ماند. در این بخش قصد داریم تا شما را برخی از عوامل تاثیرگذار بر ارائه عملکرد یک مادربرد اقتصادی گیمینگ در سال 2024 آشنا کنیم.

سوکت پردازنده (CPU)

در حال حاضر اغلب سیستم های کامپیوتری (به جز کامپیوترهای دسکتاپ بسیار کوچک، لپ تاپ ها و مینی پی سی ها) از پردازنده غیر لحیم شده به مادربرد بهره می برند و از این رو به سوکت مجزاء پردازنده (CPU) مجهز می باشند. این سوکت با اتصال فیزیکی به پردازنده ضمن فراهم سازی بستری مناسب به پردازنده کامپیوتر، که وظیفه پردازش اطلاعات را بر عهده دارد، اجازه می دهد تا با سایر قطعات سخت افزاری از جمله: « رم، فضای ذخیره سازی (هارد HDD یا هارد SSD)، واحد پردازش گرافیک (GPU) و تجهیزات جانبی» ارتباط برقرار کرده و به تبادل اطلاعات بپردازد.

تراشه (چیپست)

در حال حاضر، تمامی پردازنده ها از طریق کنترلر حافظه داخلی به صورت مستقیم به «رم» و برخی از «اسلات های توسعه (خطوط PCIe)» متصل می شوند؛ اما امکان برقرارسازی ارتباط مستقیم با سایر قطعات سخت افزاری برای پردازنده های کامپیوتری فراهم نیست. از این رو، یک قطعه سخت افزاری به نام «تراشه یا چیپست» روی مادربرد کامپیوتر ادغام می شود. این قطعه سخت افزاری وظیفه برقرارسازی و مدیریت ارتباطات میان «پردازنده» و «اسلات های توسعه PCIe مضاعف، فضاهای ذخیره سازی، اتصالات SATA، پورت های خارجی (مانند پورت های USB)، کارت صدا، کارت شبکه و سایر تجهیزات جانبی» را بر عهده دارد. در حال حاضر اغلب چیپست های مادربرد، مشابه با پردازنده ها، توسط دو کمپانی صاحب نام «اینتل» و «AMD» توسعه و تولید می شوند. به طور کلی چیپست های کمپانی اینتل و در 3 سری زیر قرار داده می شوند:

چیپست های کمپانی AMD نیز در 7 سری: «sWRX80 ،sTRX40 ،TR4 X399 ،AM5 ،AM4 ،AM3 و +FM2 به بازار عرضه می شوند. لازم به ذکر است اغلب مادربردهای اقتصادی گیمینگ از چیپست های سری B اینتل و سری AM5 کمپانی AMD بهره می برند.

اسلات های توسعه

در حال حاضر اغلب اسلات های توسعه در قالب اسلات های PCIe (نوع M.2 یا SATA) قرار می گیرند. اما PCIe چیست؟ PCIe یک استاندارد رابط پر کاربرد «پرسرعت، کم تاخیر و دارای پهنا باند بالا» است که در پردازنده، چیپست مادربرد یا هر دو ادغام شده است و از طریق خطوط PCIe سخت افزارهای داخلی از جمله کارت های توسعه نظیر: «کارت گرافیک، هارد HDD یا SSD، کارت شبکه، کارت صدا، کارت RAID و ..» را به مادربرد وصل می کند. به طور کلی استاندارد PCIe به 6 نسل زیر تقسیم بندی می شود:

اسلات های توسعه PCIe نیز در 4 پیکربندی متداول زیر قرار می گیرند. به طور کلی خطوط PCIe به کار رفته شده در نام هر اسلات، بیانگر تعداد خطوط داده موجود برای «برقرارسازی ارتباط» هستند و تعداد خطوط بیشتر به منزله «نرخ انتقال داده» بالاتر میان «مادربرد» و «کارت های توسعه» است.

فرم فاکتور

به طور کلی فرم فاکتور یک مادربرد اطلاعات حائز اهمیتی در رابطه با «ابعاد فیزیکی، طرح بندی/چیدمان عناصر، تعداد اسلات های توسعه (DIMM ،PCIe و M.2)، پشتیبانی از سیستم خنک کننده» مادربرد را در اختیار ما قرار می دهد. در حال حاضر اغلب مادربردها در 3 دسته زیر قرار می گیرند.

همچنین می توانید درباره « انواع مادربردها بر اساس اندازه و نوع کاربری آن ها » مطالعه کنید.

اسلات رم

در حالیکه «اسلات رم» به عنوان یکی از اصلی ترین اجزاء تمامی مادربردها در نظر گرفته می شود؛ اهمیت این قطعه سخت افزاری در مادربردهای گیمینگ (خصوصاً مادربردهای اقتصادی گیمینگ) دو صد چندان است! به طور کلی رم کامپیوتر با ذخیره سازی موقت داده ها، به پردازنده کمک می کند تا به داده های حیاتی در سریع ترین زمان ممکن دسترسی داشته باشد و از این رو به فرآیند پردازش داده ها (در اینجا، داده های مربوط بازی های ویدیویی) سرعت می بخشد. در حال حاضر اغلب مادربردهای دارای فرم فاکتور ATX از 4 اسلات رم بهره می برند. این در حالی است که مادربردهای کوچک تر (مانند فرم فاکتور mITX) معمولاً به دو اسلات رم مجهز می باشند. به طور کلی وجود اسلات های رم متعدد و نصب چندین رم پرسرعت بر روی آن ها، ضمن بهبود نحوه عملکرد سیستم، قابلیت اطمینان بیشتری را در اختیار کاربر قرار می دهد و دست وی را برای ارتقاء سیستم (در آینده) باز می گذارد.

بهترین مادربردهای DDR5 سال 2023 را مطالعه کنید.

کانکتورهای داخلی

به طور کلی، برای فعال کردن هر جزء مادربرد لازم است تا سخت افزارهای مختلف از طریق کابل های منبع تغذیه و کیس به کانکتورها و هدرها (پین ها) روی مادربرد وصل شوند. در حالت کلی کانکتورهای داخلی یک مادربرد به 2 دسته زیر تقسیم می شوند.

کانکتورهای برق و داده

·       کانکتور برق 24 پین

·       کانکتور برق 8 یا 4 پین پردازنده (12 ولتی)

·       کانکتور برق PCIe

·       کانکتورهای SATA Express/SATA 3

·       کانکتورهای M.2

هدرها

هدر پنل جلویی: مجموعه ای از پین های جداگانه برای: «دکمه های پاور و تنظیم مجدد، LED هارد دیسک، LED پاور، بلندگوی داخلی و ..»

·       هدر صوتی پنل جلویی: پورت های هدفون و بلندگو

·       هدرهای فن و پمپ: پردازنده، سیستم و خنک کننده

·       هدرهای USB 3.0 ،USB 2.0 و USB 3.1

·       هدر S/PDIF (صدای دیجیتال)

·       هدرهای نورپردازی RGB

پورت های خروجی

پورت های ورودی و خروجی نقش بسیار حائز اهمیتی را بر ارائه عملکرد یک مادربرد (و طبعاً سیستم کامپیوتری) ایفاء می کنند. به طور کلی اکثر پورت های خروجی در پنل پشتی مادربردها تعبیه شده و لوازم جانبی مانند: «صفحه کلید، ماوس، بلندگو، کابل اترنت و ..» از این طریق به سیستم وصل می شوند. برخی از پورت های خروجی حائز اهمیت در مادربردهای گیمینگ عبارتند از:

·       پورت های USB اعم از: پورت USB تایپ A و تایپ C و پورت تاندربولت (کانکتور USB-C)

·       پورت های نمایشگر HDMI و DisplayPort

·       پورت های صوتی آنالوگ 3.5 میلی متری اعم از: پورت میکروفون و پورت هدفون

·       پورت صوتی آنالوگ بلندگو

·       کانکتورهای صوتی S/PDIF (رابط دیجیتال سونی/فیلیپس)

·       پورت شبکه یا پورت LAN RJ45 برای اتصال سیمی به اینترنت

برترین مادربردهای اقتصادی گیمینگ سال 2024

در این بخش به بررسی کوتاه 5 مورد از برترین مادربردهای اقتصادی گیمینگ سال 2024 می پردازیم.

مادربرد اقتصادی گیمینگ PRIME B650-PLUS ایسوس (Asus)

مادربرد PRIME B650-PLUS ایسوس به عنوان یکی از برترین مادربردهای اقتصادی گیمینگ سال 2024 است و خرید آن به گیمرهای «سطح مبتدی» توصیه می شود. این مادربرد مقرون به صرفه از فرم فاکتور ATX است و به چیپست B650 و سوکت AM5 کمپانی AMD مجهز می باشد و از پردازنده های سری رایزن 7000 کمپانی AMD پشتیبانی می کند. مادربرد PRIME B650-PLUS از «4 اسلات سازگار با رم نوع DDR5 با حداکثر فرکانس 7600 مگاهرتز»، «3 اسلات PCIe» و «2 اسلات M.2 NVME» بهره می برد که برای رفع نیازهای گیمرهای مبتدی کفایت می کند. با این حال این مادربرد مقرون به صرفه تنها از گزینه اتصال «اترنت 2.5G» پشتیبانی می کند و امکان اتصال مبتنی بر شبکه وای فای را در اختیار کاربران خود قرار نمی دهد که این مسئله نیز با توجه به قیمت فوق العاده ارزان این مادربرد، اهمیت چندان زیادی ندارد. از سایر مزایای این مادربرد می توان به موارد زیر اشاره داشت:

·       پشتیبانی از رم دارای کلاک بالا

·       پشتیبانی از نورپردازی RGB

·       مجهز به یک اسلات PCI-E 5.0 NVME

برای چیپست های اینتل هم می توانید روی مادربرد ایسوس مدل PRIME B660M-K D4 حساب باز کنید.

مادربرد اقتصادی گیمینگ N7 B650E ان زد ایکس تی (NZXT)

مادربرد N7 B650E ان زد ایکس تی به عنوان یکی از برترین و قدرتمندترین مادربردهای گیمینگ سال 2024 به شمار می آید. این مادربرد مبتنی بر فرم فاکتور ATX به چیپست 650E کمپانی AMD مجهز می باشد و از طریق سوکت AMD AM5 به پردازنده های سری رایزن 7000 این کمپانی متصل می شود. مادربرد N7 B650E ان زد ایکس تی به 4 اسلات رم سازگار با «نوع DDR5 با حداکثر ظرفیت 128 گیگابایت و فرکانس 6000 مگاهرتزی»، 20 پورت USB و 3 کانکتور M2 مجهز می باشد. علاوه بر این، این مادربرد اقتصادی گیمینگ با پشتیبانی از اتصال «اترنت 2.5G، بلوتوث 5.2 و وای فای 6/AX» گزینه های اتصال متنوعی را در اختیار کاربر خود قرار می دهد. از سایر مزایای این مادربرد می توان به موارد زیر اشاره داشت:

·       طراحی ظاهری بسیار زیبا و یک دست در 2 گزینه رنگی «سفید» و «مشکی»

·       طراحی فاز برق عالی 1+2+16 (90 آمپر) با پشتیبانی از Smart Power Stage

·       بهره مندی از اسلات گرافیکی PCI-E 5.0 x16 و یک اسلات

·       مجهز به یک اسلات PCI-E 5.0 M2 NVME

·       پشتیبانی از اورکلاک

·       ارائه عملکرد یکپارچه از طریق نرم افزار CAM NZXT

·       پشتیبانی از نورپردازی RGB

·       پشتیبانی از چندین هدر فن

مادربرد اقتصادی گیمینگ B650 AORUS Elite AX گیگابایت (GIGABYTE)

بدون شک «مادربرد B650 AORUS Elite AX گیگابایت» به عنوان برترین «مادربرد اقتصادی گیمینگ سال 2024» در نظر گرفته می شود. این مادربرد با فرم فاکتور ATX به چیپست B650 کمپانی AMD مجهز می باشد و به واسطه بهره مندی از سوکت پردازنده AMD AM5 از پردازنده های سری رایزن 7000 کمپانی AMD پشتیبانی می کند. مادربرد B650 AORUS Elite AX گیگابایت به 4 اسلات رم سازگار با «نوع DDR5 با حداکثر فرکانس 6666 مگاهرتز»، 19 پورت USB و 3 کانکتور M2 (شامل کانکتور اسلات PCI-E M2 نسل پنجم با پشتیبانی از سرعت PCI-E 5.0 برای دسترسی سریع تر به داده ها) مجهز می باشد. علاوه بر این، این مادربرد گیمینگ مقرون به صرفه به واسطه پشتیبانی از اتصال «اترنت 2.5G، بلوتوث 5.3 و وای فای 6E» مشابه با مادربردهای بسیار مدرن و گران قیمت، بهترین و سریع ترین گزینه های اتصال را در اختیار کاربر خود قرار می دهد. از سایر مزایای این مادربرد می توان به موارد زیر اشاره داشت:

·       طراحی دوقلو 1+2+14 فاز برق (70 آمپر) VRM

·       قابلیت نصب جداگانه چندین هدر فن و مدیریت آسان فن ها در سطح برد

·       پشتیبانی از اورکلاک رم نوع DDR5

مادربرد اقتصادی گیمینگ Z790 Pro RS/D4 ATX LGA 1700 ای اس راک (ASRock)

مادربرد Z790 Pro RS/D4 ATX LGA1700 ای اس راک با فرم فاکتور ATX مناسب گیمرهای سطح «مبتدی تا متوسط» است. این مادربرد گیمینگ به چیپست Z790 کمپانی اینتل مجهز می باشد و به واسطه بهره مندی از سوکت پردازنده LGA 1700 اینتل از پردازنده های نسل دوازدهم تا چهاردهم سری Core اینتل پشتیبانی می کند. علاوه بر این، این مادربرد به واسطه بهره مندی از 4 کانکتور M.2 NVME قابلیت «ارتقاء فضای ذخیره سازی حداکثری» را در اختیار کاربر قرار می دهد. این مادربرد مقرون به صرفه از کمپانی ای اس راک به 4 اسلات رم سازگار با «نوع DDR4 با حداکثر ظرفیت 128 گیگابایت»، یک پورت «PCIe 5.0 x16»، یک پورت «PCIe 4.0 x16» و دو پورت «PCIe 3.0» مجهز می باشد. در حالیکه این مادربرد به خودی خود از اتصال وای فای پشتیبانی نمی کند و تنها از یک پورت اترنت 2.5G بهره می برد؛ کاربران می توانند با استفاده از یکی از اسلات های M2 از اتصال وای فای نیز بهره ببرند. از سایر مزایای این مادربرد می توان به موارد زیر اشاره داشت:

·       طراحی فاز برق 1+1+14

·       پشتیبانی از چندین کانکتور M2

·       بهره مندی از اسلات گرافیکی PCI-E 5.0 x16

مادربرد اقتصادی گیمینگ MPG Z790 Edge WiFi ام اس آی (MSI)

بی راه نیست اگر مادربرد MPG Z790 Edge WiFi ام اس آی را به عنوان یکی از قدرتمندترین مادربردهای اقتصادی گیمینگ سال 2024 بدانیم. این مادربرد مدرن مبتنی بر فرم فاکتور ATX از چیپست Z790 اینتل بهره می برد و با استفاده از سوکت LGA 1700 از پردازنده های نسل 12 و 13 (سری Raptor Lake و Alder Lake) کمپانی اینتل پشتیبانی می کند. مادربرد MPG Z790 Edge ام اس آی به واسطه بهره مندی از«4 اسلات سازگار با رم نوع DDR5 با حداکثر فرکانس 7200 مگاهرتز»، «17 پورت USB» و «5 اسلات M2» قادر است تا بهترین تجربه گیمینگ را برای کاربر خود به ارمغان آورد. علاوه بر این، این مادربرد گیمینگ مقرون به صرفه با پشتیبانی از «اترنت 2.5G، بلوتوث 5.3 و وای فای 6E» گزینه های اتصال شبکه قوی ای را در اختیار کاربر خود قرار می دهد و تجربه گیمینگ همه جانبه ای را برای وی رقم می زند. از سایر مزایای این مادربرد می توان به موارد زیر اشاره داشت:

·       طراحی ظاهری زیبا

·       طراحی فاز برق 1+1+16 پاور دلیوری

·       پشتیبانی از اورکلاک قوی

·       بهره مندی از اسلات گرافیکی مدرن PCI-E 5.0 x16

همچنین می توانید از انواع مادربردهای Z790 خریداری کنید.

کلام پایانی

در هنگام خرید یک مادربرد اقتصادی گیمینگ توصیه می شود تا به موارد زیر توجه داشته باشید:

v    در اولین گام، نیازهای اساسی خود را شناسایی و اولویت بندی کنید. سپس با تعیین بودجه مالی به سراغ مادربرد ایده آل خود بروید. البته از وجود پتانسیل «ارتقاء» مادربرد نیز غافل نشوید!

v    اغلب مادربردهای دارای فرم فاکتور Mini-ITX و Micro ATX به واسطه پشتیبانی از اسلات های توسعه و رم کمتر (نسبت به فرم فاکتور ATX) توانایی ارائه عملکرد قدرتمند و مورد نیاز در بازی های ویدیویی را نخواهند داشت و ممکن است که پس از گذشت مدت کوتاهی از خرید آن ها، از عدم قابلیت ارتقاء سایر اجزاء مادربرد (مانند رم یا هارد SSD) پشیمان شوید!

v    در صورت امکان صرف هزینه مالی بیشتر، سعی کنید تا مادربرد اقتصادی گیمینگ سازگار با سخت افزارهای مدرن تر و به روزتری نظیر: «پردازنده های نسل جدید 12 و 13 اینتل و سری رایزن 7000 کمپانی AMD، رم نوع DDR5 دارای ظرفیت متناسب با نیازها و فضای ذخیره سازی SSD (به جای هارد HDD کند و قدیمی)» را انتخاب کنید.

v    از سازگاری پردازنده با مادربرد و سوکت پردازنده آن اطمینان حاصل کنید.

v    از سازگاری سایر قطعات سخت افزاری نظیر: «رم، هارد SSD، کارت گرافیک، کارت شبکه، کارت صدا و ..» با مادربرد و وجود اسلات های توسعه متناسب با نیازهای خود اطمینان حاصل کنید.

v    در خصوص پشتیبانی مادربرد از سیستم های خنک کننده (مانند فن یا هیت سینک) دقت بیشتری را به خرج دهید.

v    در صورت محدود بودن بودجه مالی، از گزینه های مضاعف نظیر: «نورپردازی RGB، طراحی ظاهری یک رنگ مادربرد، قابلیت اتصال به وای فای و ..» چشم بپوشید.

امیدواریم که از خواندن این مطلب لذت برده باشید.

سوالات پرتکرار کاربران

آیا پردازنده های نسل چهاردهم اینتل روی مادربردهای قدیمی نیز کار می کنند؟

از آنجایی که پردازنده های نسل چهاردهم اینتل از سوکت LGA 1700 استفاده می کنند، اکثر مادربردهای سری 6XX و 7XX مبتنی بر اینتل (به شرط دریافت به روزرسانی بایوس) از پردازنده های نسل جدید نیز پشتیبانی می کنند.

به غیر از موارد مطرح شده، کدام یک از مادربردهای اقتصادی مناسب گیمینگ «سطح مبتدی» هستند؟

در حال حاضر مادربردهای: «PRIME B760M-K D5 ایسوس و TB250-BTC PRO بیواستار» به عنوان دو مورد از برترین مادربردهای اقتصادی گیمینگ به شمار می آیند.

آیا تمامی مادربردهای اقتصادی گیمینگ از اورکلاک پشتیبانی می کنند؟

خیر. با این حال در حالیکه کمپانی اینتل در ارائه قابلیت اورکلاک کمی محتاطانه عمل می کند؛ اما اغلب بردهای کمپانی اینتل (خصوصاً بردهایی که حرف A را در نام خود دارند) از اورکلاک پشتیبانی می کنند.

آیا پشتیبانی از وای فای در مادربردهای اقتصادی گیمینگ ضروری است؟

در حالیکه اغلب مادربردهای اقتصادی گیمینگ مدرن از وای فای پشتیبانی می کنند، اما این مسئله به عنوان یک مزیت شمرده می شود و ضروری بودن یا نبودن آن تا حد زیادی به نیازهای گیمر وابستگی دارد.

چه ظرفیتی از رم را برای گیمرهای سطوح «مبتدی، نیمه حرفه ای و حرفه ای» پیشنهاد می کنید؟

به طور کلی پیشنهاد می شود تا گیمرهای مبتدی، نیمه حرفه ای و حرفه ای، به ترتیب، از مادربردهای سازگار با رم دارای حداقل ظرفیت «8 گیگابایت، ظرفیت 16 و 32 گیگابایتی» بهره ببرند.