مادربرد گیمینگ چه مشخصاتی باید داشته باشد؟

افراد زیادی در اوقات فراغت خود، گیم و بازی‌های رایانه ای را به صورت تک‌نفره یا گروهی انجام داده و از آن‌ها لذت می‌برند. پیش از خرید سیستم گیمینگ مناسب خود، ضروری است تا با قطعات حیاتی آن آشنا باشید تا بتوانید بهترین و به صرفه‌ترین گزینه را انتخاب کنید. مادربرد یا برد اصلی که به نوعی، مانند سیستم گردش خون در انسان‌ها محسوب می‌شود، از جمله‌ی این قطعات بوده که انواع مختلفی، از جمله گیمینگ دارد. برای آشنایی بیشتر با مادربرد گیمینگ و انواع آن در ادامه‌ی متن با ما همراه باشید.

مادربرد

برای درک بهتر چیستی مادربردهای گیمینگ، داشتن آشنایی اولیه با کلیت مادربردها و انواع آن‌ها ضروری است. مادربردها که معمولا از فایبرگلس و مس ساخته می‌شوند، چندین وظیفه‌ی حیاتی از جمله برقراری ارتباط میان اجزای کامپیوتر را برعهده دارند. نکته‌ی قابل‌توجه این است که مادربرد همزمان وظیفه‌ی انتقال انرژی را برعهده داشته و اجزای دیگر به واسطه‌ی مادربرد به تغذیه از پاور می‌پردازند.

کارکرد برد مادر کامپیوتر، تا حد زیادی توسط چیپست آن مشخص می‌شود. چیپست مادربرد، که از اصلی‌ترین شاخصه‌ها، به‌خصوص در مادربرد گیمینگ است، با مدیریت ارتباطات میان سی‌پی‌یو و دیگر اجزا، به کمک سیستم شما می‌آید. هنگام خرید مادربرد گیمینگ توجه به چیپست مادربرد ضروری است، زیرا هر چیپست از تعداد محدودی پردازنده پشتیبانی می‌کند. به همین دلیل، بایستی از هماهنگی میان چیپست مادربرد و سی‌پی‌یو اطمینان حاصل کرد.

باید خاطرنشان کرد که چیپست‌های مادربردها توسط سازندگان سی‌پی‌یو (Intel و AMD) ساخته می‌شوند و قابلیت‌های متفاوتی ارائه می‌دهند. در عین حال، کمپانی‌های بسیاری به تولید مادربرد می‌پردازند و از این چیپست‌ها در محصولات خود استفاده می‌کنند. هرچند سازندگان مادربرد تلاش بر بهره‌ی حداکثری از این چیپست‌ها دارند، مادربردها لزوما از تمام امکانات یک چیپست استفاده نمی‌کنند. برای مثال، ممکن است یک چیپست توانایی پشتیبانی از ده عدد پورت USB را داشته باشد، در حالی که مادربرد موردنظر تنها از هشت پورت آن پشتیبانی کند. هنگام تهیه‌ی مادربرد گیمینگ، ممکن است هزینه‌ی قابل توجهی متحمل شوید، ازین‌رو از پشتیبانی مادربرد از تمام قابلیت‌های چیپست موردنظرتان اطمینان حاصل فرمایید.

برای آشنایی بیشتر با مادربرد و ساز و کار آن حتماً مقاله « 7 نکته برای خرید بهترین مادربرد » را هم مطالعه کنید.

مشخصات مادربرد گیمینگ

مادربردهای گیمینگ به ما اجازه می‌دهند تا فونداسیون و اساس قدرتمندی برای سیستم قدرتمند خود داشته باشیم. اولین پارامتر چشمگیر در این مادربردها، امکان استفاده از قوی‌ترین و بروزترین پردازنده‌های مرکزی و کارت‌های گرافیک است. در عین حال، این مادربردها به ما اجازه می‌دهند تا از تمام قدرتی که قطعات می‌توانند به ما بدهند، استفاده‌ کنیم. برای مثال، مادربردهای گیمینگ، باس رم 3200 و بالاتر از آن را ساپورت می‌کنند. این درحالی است که یک مادربرد معمول، ممکن است باس 2133 به بالا را ساپورت نکند. در صورت استفاده از چنین مادربردی، شما با وجود هزینه‌ی زیادی که برای خرید سریع‌ترین رم ممکن کرده‌اید، نمی‌توانید از تمام سرعت آن استفاده بکنید.

همه‌ی مادربردها، خروجی کولینگ برای خنک نگه داشتن دستگاه دارند که در مادربردهای معمول این خروجی برای فن تعبیه شده است. مادربردهای گیمینگ امروزی، از سیستم خنک‌کننده آبی نیز پشتیبانی می‌کنند. خنک‌کاری آبی، با توجه به قدرت پردازنده و کرت‌گرافیک‌های امروزی و به طبع آن گرمای تولیدی بالایشان، امری ضروری است.

مادربردهای گیمینگ به وضوح برای اجرای برنامه‌های سنگین‌تر و چالش‌برانگیز طراحی شده‌اند. این قطعات، ممکن است به ما امکانات بیشتری در مقایسه با مادربردهای موجود در کامپیوترهای معمول ارائه دهند. یکی از این امکانات، ارائه‌ی امکان اورکلاک قطعات مختلف نصب شده بر روی مادربرد است. اورکلاکینگ به قطعات مختلف مانند CPU، GPU و رم دستگاه اجازه می‌دهد تا با مصرف انرژی بیشتر، عملکرد سریع‌تری را به اجرا بگذارند. با این حال، اورکلاک کردن قطعات مختلف سیستم به‌خصوص پردازنده و کارت گرافیک، پیش‌نیازهایی مانند مادربرد گیمینگ را می‌طلبد. این مادربردها با استفاده از بردها و مدارهای با کیفیت‌تر، در کنار طراحی بخصوص برای کولینگ موثرتر، عملکرد بسیار بهتری را در هنگام اورکلاکینگ ارائه می‌دهند. توجه شود که استفاده از مادربردهای ضعیف‌تر هنگام اورکلاکینگ، می‌تواند باعث شود قطعات تفاوت عملکرد چشمگیری از خود بروز ندهند یا حتی آسیب جدی ببینند.

اگر قصد خرید یک لپ تاپ گیمینگ دارید میتوانید مقاله « بهترین سری لپ تاپ های گیمینگ چیست؟ » را هم مطالعه کنید

کدام مادربرد گیمینگ بهتر است؟

هنگام تهیه‌ی مادربرد حتما متوجه‌ی تعدد گزینه‌های پیش روی خود شده‌اید. با این‌همه، انتخاب ویژگی‌های موردنظر شما می‌تواند تا حد زیادی شما را به گزینه‌ی نهایی خود نزدیک کند. برای مثال، شما احتمالا با رقابت تنگاتنگ Intel  و AMD  در ارائه‌ی پردازنده‌ها آشنا هستید. با توجه به استفاده‌ی شما، هر کدام از این پردازنده‌ها می‌توانند مزایا و معایبی داشته باشند. انتخاب این که شما می‌خواهید از کدام یکی از این دو کمپانیCPU  مورد نظر خود را تهیه کنید، تا حد قابل‌توجهی گزینه‌های شما را محدودتر خواهد کرد.

یکی از مشکلاتی که ممکن است هنگام خرید مادربرد گیمینگ با آن مواجه شوید، عدم پشتیبانی آن از تمام امکانات چیپست مورد استفاده در آن است. با این حال، فراموش نکنید که هر چیپست در تولیدات شرکت‌های سازنده‌ی متفاوتی استفاده می‌شود. بنابراین، ممکن است همان چیپست در یک مادربرد دیگر با پشتیبانی از امکانات موردنظر شما وجود داشته باشد. با کمی جستجو، خواهید توانست چیپست موردنظر خود را در مادربردی کاربردی‌تر پیدا کنید.

آیا تهیه‌ی مادربرد گیمینگ ضرورت دارد؟

اگر شما استفاده‌ی نیمه‌حرفه‌ای و یا حرفه‌ای در هنگام بازی از کامپیوتر خود خواهید داشت، تهیه‌ی مادربرد گیمینگ برای شما ضروری است. در صورتی که برای مادربرد گیمینگ هزینه نکنید، احتمالا در آینده با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد. بخشی از این مشکلات سخت افزاری بوده و بعضی از آن‌ها به ارتقای سیستم باز می‌گردند. در ادامه به برخی از این مشکلات می‌پردازیم:

مشکلات سخت‌افزاری

استفاده‌ از مادربرد نامناسب برای گیمینگ، به غیر از کولینگ ضعیف و عدم پشتیبانی از قطعاتی مانند اس‌اس‌دی‌های پرسرعت، مشکلات دیگری را نیز در بر خواهد داشت. در مادربردهای مخصوص بازی، قطعات با کیفیت بسیار بالا و برای کارکرد مداوم و طولانی‌مدت طراحی و ساخته شده‌اند. از جمله‌ی این قطعات، VRMs (voltage regulator module) بوده که وظیفه‌ی تامین مقدار انرژی مناسب برای پردازنده‌ی مرکزی را برعهده دارند. در صورتی که مادربرد گیمینگ مناسب تهیه نکرده باشید، ممکن است این قبیل قطعات در استفاده‌های طولانی مدت آسیب دیده و به قطعات بسیار گران‌قیمت‌تری مانند CPU  آسیب وارد کنند.

مشکلات مربوط به ارتقای سیستم

در صورت تهیه‌ی یک مادربرد میان‌رده، ممکن است در میان‌مدت و بلندمدت دچار مشکلاتی هنگام ارتقای سیستم خود شوید. این مشکلات ممکن است به دلایلی از جمله ناسازگاری قطعات جدیدتر یا بهره‌وری پایین‌تر آن‌ها بر روی مادربرد شما رخ دهند. در این حالت، ابتدا نیاز به تهیه‌ی مادربرد جدید خواهید داشت که جدا از ایجاد هزینه‌های اضافی خود نیز مشکل‌ساز است، زیرا ممکن است مادربرد جدید شما با دیگر قطعات قبلی ناسازگار باشد. بنابراین، تهیه‌ی مادربرد گیمینگ مناسب نه‌تنها از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری می‌کند، بلکه هزینه‌های اضافی را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.

ارتقای سیستم به سیستم گیمینگ

ارتقای کامپیوتر امری معمول به شمار آمده که در بسیاری از موارد می‌تواند با هزینه‌ای منطقی، تغییر زیادی در سیستم شما به وجود آورد. با این حال، این معادله همیشه برقرار نیست. ارتقای سیستم به سیستم گیمینگ می‌تواند هزینه‌های قابل‌توجهی برای شما در بر داشته باشد. مهمترین عامل در ارتقای کامپیوتر معمول خود به گیمینگ، وجود مادربرد گیمینگ است که به شما اجازه می‌دهد از آخرین سخت‌افزار مناسب بازی بهره ببرید. در صورتی که کامپوتر شما از مادربردی قدیمی استفاده می‌کند، پیش از هرگونه ارتقا در سی‌پی‌یو یا کارت‌گرافیک، نیازمند به تهیه‌ی مادربرد گیمینگ هستید. برای این کار، بایستی قطعات مدنظر خود برای ارتقا، به‌خصوص پردازنده و کارت گرافیک را انتخاب کرده، و سپس با توجه به آن‌ها به انتخاب چیپست و مادربرد مناسب بپردازید. در این صورت، ممکن است تهیه‌ی یک سیستم جدید، بصرفه‌تر از آپگرید کامل سیستم قبلی شما باشد.

فراموش نکنید که مادربرد به خودی‌خود تاثیری چشمگیر در سرعت و قدرت سیستم شما ندارد، بلکه به شما اجازه می‌دهد از سخت‌افزارهای قدرتمندتر بهره ببرید. با این اوصاف، تهیه‌ی مادربرد گیمینگ تصمیمی کاملا منطقی است، زیرا بدون آن نمی‌توان از پتانسیل دیگر قطعات قدرتمند استفاده کرد.